Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "məmə" sözü əsasən "ana" mənasında izah olunur. Lakin bu izah tam deyil və sözün kontekstdə istifadəsinin bütün incəliklərini əks etdirmir. "Məmə" sözü kökünə görə türk dillərinə məxsusdur və əsasən ana südü verən qadın, ana mənasını bildirir. Lakin zaman keçdikcə məcazi mənalar da qazanmışdır. Ənənəvi türk mədəniyyətində anaya olan hörmət və ehtiram çox yüksək olduğundan, "məmə" sözü sadəcə bioloji ana mənasından əlavə, müəyyən bir məhəbbət, qayğı və qoruma duyğusunun ifadəsində də işlədilə bilər. Bu səbəbdən, "məmə" sözü həm bioloji ana, həm də qayğı göstərən, qoruyan, himayə edən hər hansı bir qadın və ya varlığı ifadə edə bilər.
Misal olaraq, verilən misal cümləsində ("Əgər məməm deyən dərviş olmasaydı, şəksiz Müsyö Jordan Şahbazı aparacaqdı") "məmə" sözü, şairin özünü qoruyan, himayə edən, həyatında əhəmiyyətli rol oynayan bir qadını ifadə edir. Bu, mütləq bioloji anası olmalı deyildir. Burada "məmə" sözü ana-bala münasibətlərindən daha geniş bir mənada – qayğı, himayə və bağlılıq hisslərini ifadə etmək üçün işlənilib. Dərvişin müdaxiləsi sayəsində qorunub saxlanılan "şahbaz" obrazı isə şairin özünü və ya onun əsərlərini təmsil edə bilər.
Ümumiyyətlə, "məmə" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir. Sadəcə "ana" kimi tərcümə etmək kifayət deyildir. Sözün emosional yükü və məcazi mənaları da nəzərə alınmalıdır. Dilçilik baxımından, "məmə" sözünün tarixi inkişafını və müxtəlif kontekstlərdə istifadəsini araşdırmaq, onun mənasını daha dolğun və dəqiq şəkildə anlamaq üçün vacibdir. Bu söz, özündə əsrlər boyu toplanmış mədəni və emosional yükü ehtiva edir.