izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mərci (Lens culinaris) – Paxlakimilər (Fabaceae) fəsiləsinə aid, bir illik, otvari, dənli bitki növüdür. Sözün etimologiyası farsca "merci" sözündən götürülmüşdür və türk dillərində geniş yayılmışdır. "Mərci" termini həm bitkinin özü, həm də onun qida olaraq istifadə edilən toxumuna aid edilir.

Lüğətlərdəki təriflər mərci bitkisinin əsas iki mənasını əhatə edir: birincisi, botanik baxımdan Paxlakimilər fəsiləsinə daxil olan bitki növü kimi, ikincisi isə mətbəxdə istifadə olunan qida məhsulu – mərci toxumu kimi.

Bitki olaraq, mərci alçaq boylu, budaqlı gövdəyə, kiçik, oval formalı yarpaqlara və kiçik ağ, çəhrayı və ya bənövşəyi rəngli çiçəklərə malikdir. Toxumları kiçik, dairəvi və ya linsoid formalı olur və rəngləri sarıdan qəhvəyi və yaşıl rənglərə qədər dəyişir. Mərci yüksək qida dəyərinə malikdir, zülal, lif, vitamin və mineralların zəngin mənbəyidir.

Toxumları müxtəlif üsullarla bişirilərək (şorba, ət yeməkləri, salatlar və s.) istifadə olunur. "Şorbaya mərci tökmək" ifadəsi mərci toxumlarının yeməyə əlavə olunmasını göstərir. Burada "tökmək" feli, mərci toxumlarının xırda olması və çoxlu miqdarda olması səbəbindən istifadə olunmuşdur. Digər cümlə nümunələri: "Bu yeməyə qırmızı mərci əlavə etdim", "Mərci yetişdirmək üçün torpaq hazırlamaq lazımdır", "Qədim dövrlərdən bəri mərci əhali üçün vacib qida məhsulu olub." Bu cümlələr mərci sözünün müxtəlif kontekstlərdə necə işlədildiyini göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz