Məsləksiz (sıfat): Bu söz "məslək" sözündən əmələ gəlmiş olub, "məslək"in inkarını ifadə edir. "Məslək" öz əqidəsinə, inanclarına, prinsiplərinə, ideallarına sadiq qalmaq; müəyyən bir siyasi, fəlsəfi, dini və ya digər ideologiyanı qəbul etmək deməkdir. Beləliklə, "məsləksiz" heç bir konkret ideologiyanı, əqidəni, prinsipi qəbul etməyən, onlara bağlı olmayan, etiqadsız, əqidəsiz, prinsipsiz, amalsız və ya bu kimi keyfiyyətləri özündə əks etdirən şəxs və ya hadisəni təsvir edir.
Məsləksiz sözünün əsas mənası, ideoloji və ya əqidəvi baxımdan neytrallıq deyil, daha çox prinsip və əqidə çatışmazlığını ifadə edir. Yəni, məsləksiz bir şəxs sadəcə olaraq heç bir məsləyə sahib deyil; o, həm də öz hərəkətlərində və qərarlarında prinsipli olmaqdan, etiqadına bağlılıq göstərməkdən uzaqdır. Bu mənada o, situativ, dəyişkən və maraqlara uyğun hərəkət edən bir şəxs kimi təsvir oluna bilər.
Məsləksiz sözü müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edə bilər. Məsələn:
- "Məsləksiz adam" ifadəsi prinsipsiz, etiqadsız, öz maraqları naminə hər şeyə hazır olan bir şəxsi ifadə edir.
- "Məsləksiz hərəkət" ifadəsi isə heç bir əsaslı səbəbə və ya ideologiyanı əsas götürmədən edilmiş hərəkəti bildirir.
- Digər tərəfdən, "məsləksiz" sözü bəzən məlum bir məsləkdən uzaq durmağı, qərəzsizliyi ifadə etmək üçün də istifadə oluna bilər. Lakin bu istifadə daha az yayılmışdır və kontekstə bağlıdır.
Sözün kökü olan "məslək" fars mənşəlidir və "yol, üsul, metod" mənasını verir. Lakin zaman keçdikcə dilə daxil olaraq, "əqidə, inanç, prinsip" mənasını da özündə cəmləşdirmişdir. Bu mənaların birləşməsi "məsləksiz" sözünün zəngin semantik quruluşunu meydana çıxarmışdır.