Məzə (fars. مزه - maze) – Azərbaycan mətbəxinin ayrılmaz tərkib hissəsi olan, əsas yeməkdən əvvəl, onunla birlikdə və ya içki ilə birlikdə qəbul edilən müxtəlif yüngül yeməklərin ümumi adıdır. Termin etimoloji cəhətdən fars dilindən götürülmüşdür və "dad", "lǝzzət" mənalarını ifadə edir. Beləliklə, "məzə" sözü sadəcə yeməyin növünü deyil, həm də onun dad və ləzzətini əks etdirir.
Məzələr müxtəlif formada və tərkibdə ola bilər. Bunlara turşular (xiyar turşusu, pomidor turşusu, kələm turşusu və s.), duzlamalar (badımcan, bibər, xiyar və s.), tərəvəzlər (pomidor, xiyar, kələm, yerkökü, soğan və s.), balıq, ət, pendir, qoz-fındıq və digər quruyemişlər, müxtəlif növ souslar və s. daxildir. Məzələrin seçimi yeməyin növündən, şəxsi zövqdən və mədəni ənənələrdən asılıdır.
Məzələrin əsas funksiyası iştahanı artırmaqdır. Lakin bundan əlavə, onlar yeməyin dadını tamamlayır, süfrənin daha zəngin və gözəl görünməsinə kömək edir, həmçinin qonaqpərvərliyin göstəricisi kimi də çıxış edir. Azərbaycan mətbəxində məzələrin müxtəlifliyi və zənginliyi milli mədəniyyətin əhəmiyyətli bir hissəsidir. "Çərəz" sözü ilə sinonim kimi işlənsə də, "çərəz" daha çox qoz-fındıq, quru meyvə və digər quru yeməkləri əhatə edir, məzə isə daha geniş məna daşıyır.
Cümlədə işlənmə nümunələri:
- Bu gün axşam qonaqlar gələcək, süfrəyə bol-bol məzə hazırlayım.
- Araqla ən yaxşı gedən məzə balıqdır.
- Məclisdə müxtəlif növ məzələr və içkilər təqdim olundu.
- O, şərabla birlikdə pendir və zeytun məzəsini çox sevirdi.