Məzlum-məzlum sözü Azərbaycan dilində zərf kimi işlənən bir ifadədir. Lüğətlərdəki "yazıq-yazıq, fağır-fağır, zavallı-zavallı, məzlumcasına" kimi təriflər sözün əsas mənasını – acıqlı, əzab çəkmiş, köməksiz və müdafiəsiz varlığın durumunu ifadə edən bir hərəkət və ya baxış tərzini tamamilə əhatə etmir. Daha geniş izah verilərsə, "məzlum-məzlum" ifadəsi bir insanın və ya varlığın fiziki və ya mənəvi əzab, qəm-qüssə, zülm və ya ədalətsizliyə məruz qalmış vəziyyətini, bunun nəticəsində dərin bir kədər, ümidsizlik və çarəsizlik duyğunu əks etdirən bir xarici təzahürü göstərir. Bu ifadə yalnız insanlara deyil, məsələn, tərk edilmiş bir heyvanın da vəziyyətini təsvir etmək üçün işlənə bilər.
Sözün mənşəyi ərəb dilindəki "məzlum" sözündəndir ki, bu da "əzilmiş, zülm çəkmiş, haqsızlığa məruz qalmış" mənalarını verir. Azərbaycan dilində "məzlum" sıfatı kimi istifadə olunsa da, "-məzlum" şəkilçisi ilə zərf halına gətirilərək bir hərəkətin və ya baxışın tərzini, xüsusiyyətini ifadə edir. Bu halda "məzlum-məzlum baxmaq", "məzlum-məzlum danışmaq" kimi cümlələrdə hərəkətin tərkib hissəsi olaraq əsas hissəyə emosional rəng qatır.
Misal üçün, "Göyçək gözləri ilə Məmmədin üzünə məzlum-məzlum baxırdı" cümləsində "məzlum-məzlum" sözü şəxsin baxışının əzabkeş, köməksiz və üzüntülü olduğunu vurğulayır. Burada yalnız baxışın təsviri deyil, şəxsin daxili durumunun da ifadəsi var. Başqa bir nümunə olaraq, "O, məzlum-məzlum sözlər danışdı" cümləsini götürə bilərik. Burada da sözlərin səsi, intonasiyası deyil, onların arxasında gizlənən qüssə, kədər və çaresizlik vurgulanır.
Nəticə olaraq, "məzlum-məzlum" sözü sadəcə bir təsvir deyil, həm də emosional bir yüklə dolu ifadədir. O, şəxsin və ya varlığın daxili halını və xarici təzahürünü bir bütöv şəkildə əks etdirir. Bu səbəbdən də, lüğətlərdəki qısa tərif onun mənasını tamamilə əhatə etmir.