Mıxçalanma sözü, "mıxçalanmaq" feilindən törəmiş bir isimdir. "Mıxçalanmaq" öz-özünə və ya nəyisə mıxlarla vurmaq, çox sayda mıx vurmaq, mıxlarla dəlik açmaq, mıxlarla bərk bir şəkildə birləşdirmək mənalarını ifadə edir. Beləliklə, "mıxçalanma" sözü bu feilin hərəkətini, prosesini və ya nəticəsini bildirir. Bir başqa sözlə, bir şeyin mıxlarla dəfələrlə vurulması, mıxlanma prosesinin şiddətlənməsi və ya əşyanın mıxlarla möhkəm birləşdirilməsi nəticəsində əmələ gələn vəziyyətdir.
Sözün mənasını daha dəqiq şəkildə ifadə etmək üçün bir neçə nümunə verək:
Nümunə 1: "Qapının köhnəlmiş hisələrini dəyişmək üçün onun mıxçalanmasını tamamilə lənət etməli oldular." (Burada "mıxçalanma" qapının mıxlarla bərkidilmə vəziyyətini ifadə edir.)
Nümunə 2: "Taxta qutunun mıxçalanması o qədər qüvvətli idi ki, onu açmaq çətin oldu." (Burada "mıxçalanma" taxta qutunun mıxlarla möhkəm bir şəkildə bir-birinə birləşdirilməsini və bu birləşmənin möhkəmliyini bildirir.)
Nümunə 3: "Şiddətli mıxçalanma səbəbindən taxtanın səthi zədələnmişdi." (Burada "mıxçalanma" prosesinin təsirini, nəticəsini ifadə edir.)
Etimoloji baxımdan, "mıxçalanma" sözü "mıx" və "-çalanma" morfemlərindən əmələ gəlib. "Mıx" türkiyə dilindəki "mıx" sözündən gəlir və bildiyimiz kimi dəmir parçasıdır. "-çalanma" isə "-çalan" feili məsdərindən əmələ gəlmiş bir isim yaratıcısıdır və dəfələrlə vurmaq, çox sayda vurmaq, bir şeyi dəfələrlə vurub işləmək mənasını daşıyır.
Beləliklə, "mıxçalanma" sözü sadəcə bir şeyin mıxlanmasını deyil, həm də bu prosesin şiddətini, möhkəmliyini və nəticəsini əks etdirir. Sözün konteksti üzrə mənası dəyişə bilər anlaq dəyişikliyinə səbəb olmayan çalarlar daşıyır.