izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Misra (ər. مِصرَع - miṣra‘) sözü ərəb mənşəlidir və ədəbiyyatda şeirin ayrı-ayrı sətirlərini ifadə edir. Lüğətlərdəki qısa izah, misranın əsas mənasını əks etdirir, lakin onun şeirin quruluşundakı rolunu və müxtəlif poetik janrlardakı tətbiqini tam əhatə etmir. Daha geniş şəkildə izah etmək üçün deyə bilərik ki, misra şeirin ən kiçik, öz-özlüyündə məna daşıyan vahididir. Bu vahid bəndin, rübəyin, beytin, qəzəlin və s. tərkib hissəsini təşkil edir. Misraların sayı, uzunluğu və ritmik quruluşu şeirin üslubunu, janrını və ümumi təsirini müəyyənləşdirir.

Misranın poetik funksiyası müxtəlifdir. Bəzən müstəqil bir fikir ifadə edir, bəzən isə əvvəlki və ya sonrakı misralarla əlaqəli olaraq daha geniş bir mənanın təşkilində iştirak edir. Məsələn, beytin iki misradan ibarət olması və bu iki misranın bir-biri ilə məna və forma baxımından əlaqəli olması, misranın yalnız bir sətir deyil, eyni zamanda şeirin mənasının qurulmasında vacib bir element olduğunu göstərir. Qəzəl kimi daha mürəkkəb formalarda misraların vəhdəti və onların bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqəsi şeirin bütövlüyünü təmin edir.

Misra sözü şerlə əlaqəli cümlələrdə müxtəlif formada işlənə bilər. Məsələn: "Şairin hər misrası dərin məna daşıyırdı", "Qəzəlin misraları gözəl bir ahəngdə səslənirdi", "O, şeirin hər misrasını diqqətlə seçmişdi". Bu nümunələr göstərir ki, "misra" sözü şeirin sətri kimi deyil, eyni zamanda poetik yaradıcılıqda məna və forma vahidi kimi də qəbul edilir.

Misra sözünün "Qəzəldən iki misra demək" şərhindəki məhdudiyyət yalnız bəzi poetik janrlara aiddir. Əslində, misra hər hansı bir şeirin sətirini ifadə edir və qəzəl, qəsidə, rübai və s. janrlarda eyni mənaya malikdir. Misra, şeirin tərkib hissəsi kimi, janrdan asılı olmayaraq öz əhəmiyyətini saxlayır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz