izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mübah (ər. مُباح) sözü köhnə Azərbaycan dilində işlənən bir sifətdir. Ərəb mənşəli olan bu söz, əsasən dini kontekstdə istifadə olunur və dini qaydalar baxımından nə halal, nə də haram hesab edilən əməllərə, hərəkətlərə və ya əşyalara aiddir. Başqa sözlə, mübah olan şeylərə dair heç bir dini qadağa və ya əmr yoxdur; onların edilməsi və ya edilməməsi tamamilə şəxsin öz ixtiyarına, istəyinə buraxılır.

Mübahın əsas xüsusiyyəti onun ixtiyari olmasındadır. İnsan öz istəyinə uyğun olaraq mübah əməli yerinə yetirə bilər, ya da etməməyi seçə bilər. Bu, halal və haram əməllərdən fərqlidir; halal əməllərin yerinə yetirilməsi tövsiyə olunur və mükafatlandırılır, haram əməllərin yerinə yetirilməsi isə qadağandır və cəzalandırılır. Mübah əməllər isə bu iki qütb arasında yerləşir və onların edilməsi və ya edilməməsi dini cəhətdən nə mənfi, nə də müsbət nəticələrə səbəb olur.

Misal üçün, istirahət etmək, kitab oxumaq, müəyyən bir yeməyi yemək (halal olanlar arasında) mübah əməllərə aid edilə bilər. Bu hərəkətlərin yerinə yetirilməsi və ya yetirilməməsi dini baxımdan qadağan deyildir və ayrıca bir əmr də yoxdur. Lakin, bu əməllərin əxlaqi, sosial və ya hüquqi aspektləri ayrı bir məsələdir və bu aspektlərə görə məhdudiyyətlər ola bilər.

Müasir Azərbaycan dilində "mübah" sözü nadir hallarda işlənsə də, dini ədəbiyyatda və dini mövzulu müzakirələrdə hələ də rast gəlinir. Sözün mənasının dəqiq anlaşılması dini hüquq anlayışlarının düzgün qavranılması üçün əhəmiyyətlidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz