Müdərrislik: (ərəb. مُدَرِّس + -lik) Köhnəlmiş leksik vahid olaraq, əsasən dini təhsil müəssisələrində tədris fəaliyyəti, müəllimlik vəzifəsi deməkdir. Müasir Azərbaycan dilində “müəllimlik” sözü ilə sinonim olsa da, “müdərrislik” sözü daha çox dini biliklərin tədrisi ilə bağlı kontekstdə işlənir və dərs vermə aktını deyil, həm də müəyyən bir dini məktəb və ya mədrəsədəki müəllimlik statusunu, peşəni ifadə edir. Belə ki, “müəllimlik” daha geniş məna kəsb edərək, müxtəlif fənlərin tədrisini əhatə edərkən, “müdərrislik” daha spesifik olaraq dini təlimlərin öyrədilməsi ilə bağlıdır.
“Müdərrislik etmək” ifadəsi, köhnə ədəbiyyatda və danışıq dilində rast gəlinən bir ifadə olaraq, bir şəxsin dini təhsil müəssisəsində müəllim kimi fəaliyyət göstərməsi mənasını verir. Məsələn, "O, uzun illər müdərrislik etmiş, saysız-hesabsız şagird yetişdirmişdir" cümləsində, şəxsin dini təhsil sahəsində uzun müddət müəllimlik fəaliyyəti göstərdiyini ifadə edir. Bu cümlədə "müəllimlik etmək" ifadəsinin istifadəsi də mümkündür, ancaq "müdərrislik etmək" ifadəsi daha çox köhnə üslubda və dini kontekstdə daha uyğundur.
Misal olaraq verilən "On-on iki il bundan irəli Məşədi [Molla Həsən] İrəvanda başına yeddi-səkkiz müsəlman uşağı yığıb müdərrislik etmək" ifadəsində, Məşədi Molla Həsənin İrəvanda kiçik bir dini məktəb açaraq uşaqlara dini təhsil verməsi nəzərdə tutulur. Bu kontekstdə “müəllimlik etmək” ifadəsinin istifadəsi mənası baxımından zəifləyəcək və səhv başa düşülə bilər. Çünki “müəllimlik” ifadəsi daha geniş bir spektrı əhatə edə bilir.
Qısaca, "müdərrislik" sözü tarixi köklərə malik olub, əsasən dini təhsil kontekstində işlədilir və müasir dilin tələblərinə cavab verməsə də, Azərbaycan ədəbiyyatının köhnə nümunələrini anlamaq üçün əhəmiyyətli bir termindir. Onun müasir sinonimi “müəllimlik” olsa da, “müdərrislik” sözü özünəməxsus tarixi və kontekstlə bağlı məna çalarlarını qoruyub saxlayır.