Müqavimət (ər. مقاومة - muqāwama) sözü ərəb mənşəli olub, "qarşı durma", "əks təsir göstərmə", "müqavimət göstərmə" mənalarını ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə zorakılığa qarşı durma kimi təqdim olunsa da, mənası daha geniş və çoxcəhətlidir.
Birinci və əsas mənası, hər hansı bir qüvvəyə, təzyiqə, təsirə, zorakılığa və ya hücuma qarşı fəal və passiv mübarizə aparmaq, ona qarşı durmaqdır. Bu, həm fiziki, həm də mənəvi mübarizəni əhatə edir. Məsələn, "Əsgərlər düşmənin hücumuna şiddətli müqavimət göstərdilər" cümləsində fiziki müqavimət, "O, təzyiqlərə qarşı əzmkarlıqla müqavimət göstərdi" cümləsində isə mənəvi müqavimət nəzərdə tutulur.
Müqavimət həmçinin, fiziki və ya kimyəvi bir materialın deformasiyaya, dağılmaya və ya hər hansı bir xarici təsirə qarşı göstərdiyi müqavimət qabiliyyətini də ifadə edə bilər. Məsələn, "Bu material yüksək temperatur müqavimətinə malikdir" və ya "Poladın dartılma müqaviməti çox yüksəkdir" ifadələrində bu məna öz əksini tapır. Bu kontekstdə, müqavimət, materialın özünün daxili quruluşundan, xüsusiyyətlərindən irəli gələn bir xassə kimi təsvir olunur.
Bundan əlavə, müqavimət, hərəkətə, dəyişikliyə və ya inkişafa qarşı çıxma, qarşı durma mənasında da işlənə bilər. Məsələn, "İctimai rəyinə qarşı müqavimət göstərmək" və ya "İnnovasiyalara qarşı müqavimət" kimi ifadələrdə müqavimət dəyişikliyə olan maneə kimi təsvir olunur.
Beləliklə, "müqavimət" sözü kontekstdən asılı olaraq müxtəlif mənalarda işlənən, çoxşaxəli bir leksik vahiddir. Onun mənasının tam olaraq anlaşıla bilməsi üçün hər dəfə cümlənin ümumi məzmunu nəzərə alınmalıdır.