Müntəzəm [ər.] sifət. Düzgün və ardıcıl, sistematik şəkildə təkrarlanan, fasiləsiz davam edən, dəyişməz qaydada həyata keçirilən və ya zaman içərisində sabit bir quruluşa malik olan; sistemli, nizami, müntəzəmliyi ilə seçilən.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "müntəzəm" sözünün ərəb mənşəli olduğunu görərik. "Nizam" kökündən törəmişdir və "nizamlı", "qaydalı", "düzgün" mənalarını ifadə edir. "Mü-" ön əlavəsinin artırılması isə "ardıcıl", "davamlı" mənalarını gücləndirir. Beləliklə, "müntəzəm" sözü, hər hansı bir hadisənin, prosesin və ya əməlin ardıcıl, qaydalı və dəyişməz şəkildə təkrarlanması və davam etməsi deməkdir.
Müxtəlif kontekstlərdə "müntəzəm" sözünün istifadəsinə misallar:
- Müntəzəm iş rejimi: Hər gün eyni saatlarda işə başlama və işdən çıxma.
- Müntəzəm yazışma: Müəyyən müddətlərlə ardıcıl olaraq məktub mübadiləsi aparmaq.
- Müntəzəm təhsil: Kəsilmədən, fasiləsiz təhsil almaq.
- Müntəzəm hərəkət: Dəyişməz sürətlə, ardıcıl hərəkət etmək (məsələn, planetlərin Günəş ətrafında hərəkəti).
- Müntəzəm fiqur: Bütün tərəfləri və bucaqları bərabər olan həndəsi fiqur (məsələn, kvadrat, düzgün altıbucaqlı).
- Müntəzəm qulluq: (Verilən nümunədə olduğu kimi) Davamlı, ardıcıl və sistematik olaraq edilən qulluq.
Qeyd edək ki, "müntəzəm" sözü həm müsbət, həm də neytral mənada istifadə oluna bilər. Məsələn, "müntəzəm yağış" ifadəsi yağışın davamlı olmasını bildirir, lakin bu, həmişə müsbət məna daşımır (çünki davamlı yağışlar ziyan da verə bilər). Ancaq "müntəzəm idman" ifadəsi əksər hallarda müsbət məna ifadə edir, çünki sağlamlıq üçün faydalıdır.