Mürəkkəbləşmək (f.): Bu feil, əsasən bir şeyin sadə və ya sadəcə bir haldan, daha çox element və əlaqəni özündə ehtiva edən, daha mürəkkəb bir hala keçməsini, inkişaf etməsini və ya transformasiyasını ifadə edir. Prosesin tədricən baş verməsi ön plana çıxır. Yəni mürəkkəbləşmə prosesi birdəfəlik deyil, zamanla artan mürəkkəblik səviyyəsini əks etdirir.
Etimoloji baxımdan "mürəkkəb" sözü ərəb mənşəlidir və "bir-birinə qarışıq, çoxlu hissələrdən ibarət" mənasını verir. "-ləşmək" isə Azərbaycan dilinin özündən olan bir şəkilçi olub, "olmaq prosesi" mənasını ifadə edir. Beləliklə, "mürəkkəbləşmək" sözü özündə "getdikcə daha çox hissə və əlaqədən ibarət olmaq prosesi" mənasını ehtiva edir.
Mürəkkəbləşmək sözü müxtəlif kontekstlərdə istifadə oluna bilər. Məsələn:
- Texnologiya sahəsində: "Son illərdə kompüter sistemləri xeyli mürəkkəbləşib." burada texnoloji inkişaf nəticəsində sistemlərin daha çox funksiya və komponent əldə etməsi nəzərdə tutulur.
- İctimai həyatda: "Cəmiyyətin sosial quruluşu zaman keçdikcə mürəkkəbləşir." Bu ifadədə cəmiyyətin təşkilati quruluşunun, əlaqələrinin və institutlarının artması və daha mürəkkəb hala gəlməsi əks olunur.
- Təbiət hadisələrində: "hava şəraiti getdikcə mürəkkəbləşir" ifadəsi hava şəraitinin daha çox və müxtəlif amillərdən təsirlənməsini göstərir.
- Mənəvi-psixoloji sahədə: "İnsan münasibətləri mürəkkəbləşir" ifadəsi insan aralarındakı əlaqələrin daha çox səviyyədə və müxtəlif aspektlərdən təzahür etməsini əks etdirir.
Qeyd etmək lazımdır ki, "mürəkkəbləşmək" feili həm müsbət, həm də mənfi konnoatasiya daşıya bilər. Məsələn, texnoloji mürəkkəbləşmə adətən irəliləyiş kimi qəbul edilir, halbuki sosial mürəkkəbləşmə bəzən problemlərə səbəb ola bilər.