Nabələd sözü farsca "na…" (infiks, inkar bildirir) və ərəbcə "bələd" (tanımaq, bilmək, yönünü tapmaq mənasında) sözlərindən əmələ gəlmiş mürəkkəb bir sözdür. Lüğətlərdə əsasən "bələd olmayan, tanımayan, başqa yerdən gəlmiş" mənasında izah olunsa da, bu izah tam həcmini əks etdirmir.
Daha dəqiq ifadə etmək üçün "nabələd" sözünün mənasını aşağıdakı kimi genişləndirmək olar: Bir yerdə, vəziyyətdə, mövzuda bilik və təcrübəyə malik olmayan, yad, tanımadığı bir mühitdə olan; o mühitə, vəziyyətə uyğunlaşma qabiliyyətinə sahib olmayan; məlum olmayan, qaranlıq, bilinməyən bir şeyi ifadə edə bilər. Bu mənada həm sifət, həm də ismi fəal kimi işlənə bilər.
Məsələn:
- Sifət kimi: "O, bu işdə tamamilə nabələd idi." (Bu cümlədə "nabələd" sözü şəxsin işə dair biliksizliyini ifadə edir.)
- İsmi fəal kimi: "Nabələd adam özünü çox çətin vəziyyətdə tapdı." (Bu cümlədə "nabələd" sözü bilik və təcrübəsizliyi ilə nəticələnən vəziyyəti ifadə edir.)
- Mənfi mənada: "O, siyasi məsələlərdə tamamilə nabələddir." (Burada siyasi biliklərin olmaması vurğulanır.)
- Müəyyən bir sahədə: "Texnologiya sahəsində nabələd olmağın nəticəsi ağır oldu." (Burada texnologiya biliklərinin çatışmazlığı nəticəsinə diqqət çəkilir.)
"Nabələd kor olar" ifadəsi isə məcazi bir ifadə olub, bilmədiyi işlərə qarışan, özünü bilmədiyi bir əraziyə atan adamın uğursuzluğa düçar olacağını bildirir. Bu, "nabələd" sözünün sadəcə "tanımadığı" mənasından daha geniş bir mənaya malik olduğunu göstərir. Burada "kor" sözü, həm fiziki, həm də məcazi (görmə qabiliyyətinin olmaması kimi) mənada işlənə bilər.
Yekun olaraq, "nabələd" sözünün mənası sadəcə "bələd olmayan"dan daha genişdir və bir sahədəki bilik, təcrübə və uyğunlaşma qabiliyyətinin olmamasını, hətta bu səbəbdən yaranan problemləri də əhatə edir.