Nıqqıldamaq (f.): Bu fe'l, əsasən xəstəlikdən, ağrıdan və ya digər fiziki narahatlıqlardan əziyyət çəkən birinin inildəməsini, zarıldamasını, şikayətlənməsini və ağrısını ifadə edir. Sözün kökünün dəqiq etimologiyası müəyyən olmasa da, türk dillərindəki oxşar sözlərlə əlaqələndirilə bilər. "Nıqq" morfeminin, qısa, dərin və kəskin bir səs ifadə etməsi ehtimalı var ki, bu da ağrının intensivliyini göstərir. "Nıqqıldamaq" həm fiziki, həm də ruhi ağrıları ifadə etmək üçün istifadə oluna bilər. Ancaq daha çox fiziki əzabı, xüsusilə də davamlı, qıcıqlandırıcı bir ağrını təsvir edərkən işlədilir.
Sözün əsas mənası "ağrıdan inildəmək" olsa da, kontekstə görə mənası genişləndirilə bilər. Məsələn, "uşaq nıqqıldayırdı" cümləsində fiziki ağrıdan daha çox, istəyinin yerinə yetirilməməsindən, əsəbilikdən və ya narahatlıqdan şikayətlənməsi nəzərdə tutula bilər. Bu halda, "nyuqqıldamaq" daha çox capıldamaq, incikliklə şikayətlənmək mənasında işlənir. Yəni, "nıqqıldamaq" həm səs, həm də hərəkəti özündə əks etdirən bir fe'ldir. Ağrılı bir səs çıxarmaqla yanaşı, bədənin də ağrıdan əziyyət çəkdiyini göstərən hərəkətlərə də işarə edə bilər.
Misal cümlələr:
- Qocalıqdan bədəni ağrıyırdı, gecələr nıqqıldayırdı.
- Baş ağrısından nıqqıldayıb dururdu.
- Uşaq yemək istəmədiyindən nıqqıldayırdı.
- Bir də məni vurma, aman, səngdil; Rəhm elə, nıqqıldayıram indi mən (burada ağrıdan şikayət və kömək istənməsi özünü göstərir).
Ümumiyyətlə, "nıqqıldamaq" ağrı və narahatlıq ifadə edən, şifahi dilə daha yaxın olan, ədəbi üslubda daha az işlənən bir sözdür. Sözün ifadə etdiyi emosional intensivlik və ağrının təbiətinin ifadəsindəki dəqiqlik, onu digər oxşar sözlərdən (məsələn, inildəmək, zarıldamaq) fərqləndirir. Nıqqıldamaq, ağrının davamlılığını, qıcıqlandırıcı təbiətini daha yaxşı vurğulayır.