izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Platonizm (yun. Πλάτων - Platon) qədim yunan filosofu Platonun (e.ə. 428/427 - 348/347) fəlsəfi sistemini və onun tərəfdarları tərəfindən inkişaf etdirilmiş və davam etdirilmiş idealist fəlsəfi ənənəni əhatə edən geniş bir termindir. Bu ənənə əsasən varlığın əsl reallığının duyğularla qavranıla bilməyən, əbədi və dəyişməz "ideyalar aləmi"ndə olduğunu irəli sürür. Platonun özünün yazılarından əlavə, Platonizmin inkişafında onun şagirdləri, xüsusən Aristotelin, sonrakı neoplatonizm nümayəndələrinin (Plotin, Proklos və s.) əsərləri mühüm rol oynamışdır.

Platonizmin əsas ideyaları arasında "ideyalar aləmi", "mağara əhvalatı", "ədalət", "xeyir", "ruhun ölümsüzlüyü", "formaslar nəzəriyyəsi", "dialektika" və s. mühüm yer tutur. Platon ideyalar aləmini duyğularla qavranıla bilən dünyanın əsl mahiyyəti, prototipi kimi təqdim edir. Bu ideyalar əbədi, dəyişməz və mükəmməldirlər. Duyğularla qavranılan dünya isə bu ideyaların kölgəli, natamam əksi kimi qəbul edilir. "Mağara əhvalatı" bu fərqi simvolik şəkildə izah edir.

Platonizmin təsiri qərb fəlsəfəsi tarixində çox böyük olmuşdur. Xristianlıq, İslam fəlsəfəsi və Avropa Renasansı da daxil olmaqla, müxtəlif fəlsəfi sistemlərin inkişafında Platonizmin izləri aşkar görünür. Müasir dövrdə də Platonizmin müxtəlif sahələrdə, o cümlədən etikada, siyasi fəlsəfədə, estetikada və metafizikada təsirləri davam edir. Lakin, Platonizmin müxtəlif təfsirləri və inkişaf mərhələləri mövcuddur. Məsələn, neoplatonizm Platonun orijinal fikirlərindən bəzi cəhətlərdə fərqlənir.

Platonizmin müxtəlif cümlələrdə istifadəsi:

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz