Saxlamaq felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə əşyanı tutub saxlamaqdan daha geniş və çoxcəhətlidir. Lüğətdəki tərifin daha əhatəli və dəqiq şəkildə izahı aşağıdakı kimidir:
Saxlamaq (f.): Bir əşyanı, varlığı, vəziyyəti və ya informasiyanı müəyyən bir müddət ərzində öz nəzarətinizdə, əlinizdə, yaxud yaddaşınızda qoruyub saxlamaq, dəyişməsinə imkan verməmək deməkdir. Bu, həm fiziki, həm də metaforik mənalarda işlənə bilər.
Fiziki mənada: Bir əşyanı fiziki olaraq əlində, cibində, qabda və s. tutub saxlamaq (Açarı əlində saxlamaq, kitabı rəfdə saxlamaq, pulu cibində saxlamaq). Bu, həmçinin bir canlı varlığı müəyyən bir yerdə tutub saxlamağı da əhatə edir (Quşu qəfəsdə saxlamaq, heyvanı bağçada saxlamaq). Həmçinin, bir şeyin düşməməsi üçün onu tutub saxlamağı da ifadə edir (İpi dişində saxlamaq, qələmi əlində saxlamaq).
Metaforik mənada: Saxlamaq sözü, fiziki olaraq bir şeyin tutulması ilə bağlı olmayan mənalarda da işlənə bilər. Məsələn:
- Sirri saxlamaq: Bir məlumatı gizli saxlamaq, başqalarına deməmək.
- Vədi saxlamaq: Verilmiş sözü yerinə yetirmək.
- Əlaqəni saxlamaq: Bir kəslə əlaqədə olmağı davam etdirmək.
- Keyfiyyəti saxlamaq: Bir məhsulun keyfiyyətini uzun müddət qorumaq.
- Səbri saxlamaq: Səbrini qoruyub saxlamaq, əsəbləşməmək.
- Forma saxlamaq: Bədən formasını qorumaq.
Etimoloji mənşəyi: "Saxlamaq" feli, kökü "sax-" olan və "maq" şəkilçisi ilə əmələ gəlmiş bir sözdür. "Sax-" kökü, qorumaq, tutmaq, qalıcı etmək kimi mənaları ehtiva edir və bir çox türk dillərində oxşar mənalarda işlənən sözlərlə əlaqədardır.
Beləliklə, "saxlamaq" sözünün mənası geniş kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsas mahiyyəti bir şeyin müəyyən bir vəziyyətdə qorunub saxlanmasıdır.