Sinir sözü Azərbaycan dilində geniş mənada "əsəb" mənasında işlənir. Lakin, bu sadəcə ümumi bir izahdır. Daha dəqiq və geniş bir şəkildə sinir sözünün iki əsas mənasını fərqləndirmək olar:
1. Bioloji Məna: Sinir sözü əsasən biologiya və tibb sahələrində mərkəzi sinir sistemini (beyin və onurğa beyni) və periferik sinir sistemini (bədənin hər yerinə yayılan sinir lifləri) təşkil edən hüceyrələri və onların birləşmələrini ifadə edir. Bu hüceyrələr elektrik siqnalları vasitəsilə informasiyanı beyinə və beyindən bədənin digər hissələrinə ötürürlər. Bu mənada "sinir hüceyrəsi" və ya "neyron" terminləri daha dəqiqdir. Məsələn, "Sinir impulsları beyindən əzələlərə ötürülür" cümləsində sinir sözü bu bioloji mənasında işlənir.
2. Məcazi Məna (Əsəb): Gündəlik dil istifadəsində sinir sözü əsəbiyyət, narahatlıq, həyəcan və ya qıcıqlanma halını ifadə etmək üçün işlədilir. Bu, sözün məcazi mənasıdır. Sözün bu mənası bioloji mənasından törəmədir, çünki güclü emosional vəziyyətlər sinir sisteminin fəaliyyətini gücləndirir. Sizin nümunə cümlələrinizdə də ("Bütün sinirlərim kaman teli kimi inləyir", "sinirlərini yatırmaq") sinir sözü bu məcazi mənasında işlənir. Burada "sinirləri yatırmaq" ifadəsi əsəbiyyəti aradan qaldırmaq, sakitləşmək mənasını verir. "Kaman teli kimi inləmək" isə güclü əsəbiliyin, daxili gərginliyin canlı bir metaforik təsviridir. Bu mənada "əsəb" sözü sinir sözünün sinonimi kimi istifadə oluna bilər, lakin "sinir" sözü daha çox daxili gərginliyin və emosional vəziyyətin ifadəsində işlənir.
Etimalogiyası: "Sinir" sözünün kökü fars dilindən gəlir və "əsəb" sözü ilə eyni kökdən törəmişdir. Hər iki söz də əsasən bioloji mənanı ifadə edirdi, lakin zaman keçdikcə "sinir" sözü daha çox məcazi mənada, "əsəb" sözü isə həm bioloji, həm də məcazi mənalarda istifadə olunmağa başladı.