Şəxsi-qərəz sözü Azərbaycan dilində iki əsas komponentdən ibarətdir: "şəxsi" və "qərəz". "Şəxsi" sözü, bir insanın özünə aid olan, yalnız ona xas olan, subyektiv təbiətli şeyləri bildirir. "Qərəz" isə ərəb mənşəli bir söz olub, gizli, açıq şəkildə ifadə olunmayan düşmənçilik, ədavət, kin, pis niyyət və ya qərəzli məqsədi ifadə edir. Bu mənada "qərəz" sözü ədalətsizliyi, obyektivliyin olmamasını, subyektiv fikirlərin hakim olduğunu göstərir.
Beləliklə, şəxsi-qərəz sözü, bir şəxsin gizli, açıq şəkildə ifadə olunmayan, özünəməxsus düşmənçiliyini, kin-küdurətini, pis niyyətini və ya qərəzli məqsədini ifadə edir. Bu düşmənçilik və ya kin-küdurət xarici amillərdən deyil, özünün şəxsi hisslərindən, maraqlarından qaynaqlanır. Söz, bir insanın başqasına qarşı ədalətsiz, qərəzli və ya kinli münasibətini ifadə etmək üçün işlədilir və bu münasibətin gizli xarakteri ön plana çəkilir.
Şəxsi-qərəzin müxtəlif cümlələrdə işlənməsinə nümunələr:
- Onun bu qərarında heç bir şəxsi-qərəz yoxdur, yalnız obyektiv səbəblər var. (Burada şəxsi-qərəzin olmaması vurğulanır.)
- Bu məsələyə şəxsi-qərəzlə yanaşmaq olmaz, ədalətli olmaq lazımdır. (Burada şəxsi-qərəzin mənfi təsiri vurğulanır.)
- Rəhbərin qərarında şəxsi-qərəz hiss olunurdu, çünki o, müəyyən bir qrup insanı ədalətsiz şəkildə ayırırdı. (Burada şəxsi-qərəzin mövcudluğu və nəticələri göstərilir.)
- İddia edir ki, jurnalistin yazılarında şəxsi-qərəz var və o, həqiqəti təhrif edir. (Burada şəxsi-qərəzin məlumatların təhrif edilməsinə səbəb olduğu iddia edilir.)
Ümumiyyətlə, şəxsi-qərəz sözü bir insanın davranışlarının, qərarlarının və fikirlərinin obyektivliyindən şübhə altına salmaq üçün istifadə olunan güclü bir ifadədir. Bu söz həm mənfi, həm də müsbət kontekstdə işlənə bilsə də, daha çox mənfi kontekstdə, yəni ədalətsizliyi, qərəzli davranışı bildirmək üçün işlədilir.