izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Şirbirinc sözü fars mənşəlidir və əsasən "südlü sıyıq" mənasını verir. Lüğətlərdə daha çox sadə, qısa bir izah olsa da, mənasının genişləndirilməsi mümkündür. Əslində, "şirbirinc" sadəcə südlü sıyıq deyil, daha çox tərkibində süd olan, şirin və qatı bir sıyıq növünü ifadə edir. Bu sıyıq müxtəlif dənli bitkilərdən (düyü, buğda, arpa və s.) hazırlana bilər və tərkibinə əlavə olaraq şəkər, bal, ədviyyat və meyvələr də əlavə edilə bilər. Beləliklə, "şirbirinc" sözü, ümumi "südlü sıyıq" ifadəsindən fərqli olaraq, daha xüsusi bir növü, daha zəngin və ləzzətli bir yeməyi təsvir edir.

Ədəbiyyatda, xüsusilə qeyd etdiyiniz Ə.Haqverdiyev misalında, "şirbirinc" sözünün işlənməsindən onun müəyyən bir zənginlik, bolçuluq və hətta lüks əlaməti olduğu nəzərə çarpır. "Bir ədəd yaqut məcməyidə … şirbirinc gəldi" cümləsində "şirbirinc"in yaqut məcməyi ilə yan-yana gəlməsi, onun adi bir südlü sıyıqdan daha dəyərli və nadir bir yemək olduğunu göstərir. Bu kontekstdə "şirbirinc", sadəcə bir yemək deyil, zəngin bir süfrənin, varlı bir həyat tərzinin simvolu kimi işlənir.

Qeyd edək ki, "şirbirinc" sözü zaman keçdikcə istifadədən düşə bilər və indiki dövr Azərbaycan dilində nadir hallarda işlənir. Lakin, ədəbi mətnlərdə onun tarixi və mədəni əhəmiyyətini nəzərə almaq vacibdir. Sözün etimologiyasını, yəni mənşəyini və tarixi kontekstini bilmək onun mənasını daha dəqiq anlamağa kömək edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz