Üzrxahlıq sözü, Azərbaycan dilində üzr istəmə, peşmançılıq bildirmə, günahı etiraf etmə və bağışlanma diləmə hərəkəti və ya ifadəsini bildirir. Əsasən, səhv bir hərəkət, söz və ya davranışdan sonra, qarşı tərəfin inciməsini azaltmaq, münasibətləri düzəltmək məqsədilə istifadə olunur. Lüğətlərdə sadəcə "üzr istəmə" və ya "üzr" kimi tərcüməsi verilsə də, üzrxahlığın daha geniş bir kontekstdə anlaşıla biləcəyini qeyd etmək lazımdır.
Üzrxahlıq, sadəcə bir söz deyil, bir hərəkətdir. Bu hərəkət sözdə ifadə oluna bilər (məsələn, "üzr istəyirəm"), həmçinin bədən dili ilə (məsələn, baş əymək, əlləri bir-birinə qatmaq) və ya hədiyyə vermək kimi hərəkətlərlə də özünü göstərə bilər. Üzrxahlığın səmimiyyəti, onun təsirinin əsasını təşkil edir. Səmimi olmayan, formal bir üzr qarşı tərəfin inamını qazanmaya bilər.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "üzr" ərəb mənşəli olub, "bağışlanma" mənasını verir. "-xahlıq" isə "-lıq" şəkilçisi ilə birləşərək "üzrxahlıq" formasını yaradır ki, bu da həm hərəkəti, həm də onun nəticəsini əhatə edir. Beləliklə, "üzrxahlıq" yalnız üzr istəmə hərəkətini deyil, həm də bu hərəkətin məqsədini, yəni bağışlanma istəyini də əhatə edən daha geniş bir məfhumdur.
Misal olaraq verilən cümlədə ("[Ağa Rəhim:] Nadürüst ağa Bəşir gör nə səbəb tapdı üzrxahlığa, ağa da güman edəcək ki, biz vaqiən saf və sadiq imişik") üzrxahlıq, Bəşirin özünü bağışlatmaq üçün bir vasitə kimi istifadə olunur. Burada üzrxahlıq, sadecə üzr istəməkdən ibarət deyil, həm də günahını ört-basdır etmək, özünün saf və sadiq olduğunu göstərmək cəhdidir. Bu da üzrxahlığın kontekstə bağlı olaraq müxtəlif mənalarda işlənə biləcəyini göstərir.