Vəhşiləşmə: "Vəhşiləşmək" felindən törəmiş isimdir. Lüğətlərdə əsasən "vəhşi halına düşmə, vəhşi olmağa doğru meyletmə" kimi qısaca izah olunur, lakin bu izah sözün bütün mənalarını əhatə etmir. Daha dəqiq və geniş şəkildə izah etmək üçün bir neçə aspekti nəzərə almaq lazımdır.
Birinci olaraq, "vəhşiləşmə" termini insan və ya heyvanlar üçün istifadə oluna bilər. İnsanlarla əlaqədar olaraq, "vəhşiləşmə" mədəniyyətdən uzaqlaşma, sivilizasiyadan ayrılma, əxlaq və sosial normalardan imtina etmə, insanlığa yaraşmayan davranışlar nümayiş etdirmə mənalarını daşıyır. Bu, təkcə fiziki cəhətdən meşədə, təbiətdə yaşamaq anlamına gəlmir, daha çox mənəvi və davranış tərzinin vəhşiliyə doğru yönəlməsidir. Məsələn, "uzun illər təcriddə qaldıqdan sonra o, tamamilə vəhşiləşmişdi" cümləsində vəhşiləşmə, insanın sosial bacarıqlarını itirməsi, əxlaqi dəyərlərdən uzaqlaşması kimi başa düşülür.
Heyvanlarla bağlı istifadədə isə "vəhşiləşmə" əsasən evcilləşdirilmiş heyvanın yenidən vəhşi təbiətinə qayıtması, öz-özünə yaşam bacarığını qazanması, insan müdaxiləsinə ehtiyac duymadan yaşaya bilməsi mənasını bildirir. Məsələn, "ev heyvanının vəhşiləşməsi və meşəyə qaçması" cümləsində bu məna daha aydın görünür. Burada əsas vurğu yenidən vəhşi təbiətə uyğunlaşma və insan əlaqəsindən uzaqlaşmadır.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "vəhşi" kökünün "təbiətdə yaşayan, əhliləşdirilməmiş" mənasını verdiyi görünür. Beləliklə, "vəhşiləşmə" prosesi ya əvvəllər sivilizasiya ilə əlaqəli olan varlığın bu əlaqəni itirməsi, ya da əvvəllər evcilləşdirilmiş varlığın yenidən vəhşi təbiətinə qayıdışı kimi təfsir oluna bilər. Hər iki halda da, proses əvvəlki vəziyyətdən fərqli, daha az nizamlı, daha az nəzarət olunan bir vəziyyətə keçidi əks etdirir.
Nəticə etibarilə, "vəhşiləşmə" sadəcə "vəhşi olma" deyil, bir proses, bir dəyişmədir. Bu dəyişmə insanların və ya heyvanların əvvəlki vəziyyətlərindən vəhşi təbiətə yaxınlaşma, sosial və ya mədəni normalardan uzaqlaşma yolu ilə baş verir. Bu prosesin səbəbləri müxtəlif ola bilər: təcrid, qıtlıq, mühit dəyişikliyi və s. Mənasının dəqiq başa düşülməsi üçün cümlənin kontekstini nəzərə almaq vacibdir.