izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Vərəqləmək felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "kitabın və s.-nin vərəqələrini (səhifələrini) bir-bir çevirmək" deyə izah edilməkdən daha genişdir. Bu, əsas mənası olsa da, feli daha incəliklərlə, kontekstə görə dəyişən nüanslarla təhlil etmək lazımdır.

Etimoloji baxımdan "vərəq" sözünün farsca mənşəli olduğu qeyd olunmalıdır. "Vərəq" sözünün kökü, bitkilərin yarpaqlarını, nazik təbəqələri ifadə edən kökdən gəlir. Bu səbəbdən "vərəqləmək" yalnız kitab səhifələrini çevirmək deyil, ümumi olaraq nazika təbəqələr halında olan bir şeyin tədricən, ardıcıl olaraq araşdırılması, incelənməsi və ya nəzərdən keçirilməsi mənasını da verir.

Məsələn, "sənədləri vərəqləmək" ifadəsi sənədlərin hər birini ayrı-ayrı oxumaq və araşdırmaq deməkdir. "Arxiv materiallarını vərəqləmək" ifadəsi də oxşar mənaya malikdir. Hətta "təbiəti vərəqləmək" kimi poetik ifadələrdə təbiətin müxtəlif cəhətlərini, gözəlliklərini, təfərrüatlarını diqqətlə müşahidə etmək, tədqiq etmək mənası ifadə oluna bilər.

Beləliklə, "vərəqləmək" feli sadəcə mexaniki bir hərəkəti deyil, daha çox araşdırma, incələmə, tədqiqat və ya diqqətli nəzərdən keçirmə prosesini ifadə edir. Verilən nümunə cümləsi ("Şəmsiyyə hamıdan axırda durmuş, nə isə əlində bir kitab vərəqləyirdi") də kitabın məzmununu anlamaq məqsədi ilə səbrlə və diqqətlə oxuduğunu göstərir. Sadəcə səhifələri çevirməkdən daha artıq bir məna ehtiva edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz