Yadlama sözü "yadlamaq" fellindən törəmiş bir isimdir. Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində sadəcə olaraq "Yadlamaq" felindən törəmə kimi qeyd olunsa da, mənasını daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək mümkündür. "Yadlamaq" felinin əsas mənası bir şeyi yadda saxlamaq, ezberləmək deməkdir. Buna görə də, "yadlama" sözü də əsasən yadda saxlama prosesi, ezberləmə aktı və ya yadda saxlanılan şeylərin bütövlüyünü bildirir. Misal üçün, şagirdin dərsini yadlaması, şairin şeirlərini yadlaması, tarixi hadisələri yadlaması kimi.
Lakin, "yadlama" sözü kontekstdən asılı olaraq bir qədər fərqli mənalar da daşıya bilər. Məsələn, "o uzun illərin yadlaması" ifadəsində "yadlama" keçmişə aid xatirələrin, hadisələrin canlanması, yada salınması mənasını verir. Bu mənada "yadlama" nostalji, xatirə, yada salma kimi anlayışlarla əlaqələndirilə bilər. Başqa bir nümunə olaraq, "əsərin yadlaması" ifadəsində "yadlama" əsərin hərtərəfli öyrənilməsi, təhlil edilməsi və anlaşıması mənasını da qazana bilər.
Etimoloji baxımdan, "yadlamaq" feli "yad" sözündən əmələ gəlmişdir. "Yad" sözü əvvəlcə "tanış olmayan", "bilinməyən" mənalarını daşıyırdı. Lakin, yadda saxlama prosesi ilə əlaqələndirildikdən sonra "yadlamaq" "bilinməyən bir şeyi öyrənib yadda saxlamaq" mənasını əldə etmişdir. Beləliklə, "yadlama" sözü həm yeni informasiyanın əzbər edilməsi, həm də keçmiş hadisələrin yada salınması, tədqiq edilməsi kimi mənaları özündə birləşdirir.
Cümlə içərisində istifadəsinə nümunələr:
- Şagird uzun şeiri yadlamaqda çətinlik çəkirdi.
- Əsərin yadlaması onun müəllif haqqında daha çox məlumat əldə etməsinə səbəb oldu.
- Uşaqlıq illərinin yadlaması onu həyəcanlandırdı.
- Tarixi hadisələrin yadlanması milli şüurun inkişafı üçün vacibdir.