Bal
Mənası: Arının çiçəklərin nektarı və ya şirin şirələrindən istehsal etdiyi, yüksək qida dəyərinə malik, şirni və yapışqan qatı maddənin adıdır. İnsanlar tərəfindən qədim zamanlardan bəri qida və dərman kimi istifadə olunur. Balın müxtəlif növləri mövcuddur və hər növün özünəməxsus dadı, rəngi və aroması vardır. Balın tərkibində müxtəlif vitaminlər, minerallar və antioksidantlar mövcuddur.
Mənbəyi: "Bal" sözü qədim türk dillərindən gəlir. Oğuz və Qıpçaq qrupu türk dillərində, həmçinin Monqol dilinin dialektlərində oxşar sözlər mövcuddur. Bu, sözün kökünün çox qədim və geniş yayılmış olduğunu göstərir. Sözün etimologiyası Proto-Türk dilinə qədər izlənilə bilir və bu dilin şirin maye maddələr üçün ümumi bir termini olaraq təsvir olunur. Avropa dillərindəki oxşar sözlər də, çox güman ki, türk dillərindən mənşə götürüb, tarixi ticarət yolları vasitəsilə yayılıb. Azərbaycan dilində bal sözünün bir çox sinonimi vardır, məsələn, "arı balı", "çiçək balı" kimi ifadələr istifadə olunur. Bu ifadələr balın növünə və mənşəyinə əsasən fərqlənir.
Regional Fərqlər: Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində balın adlandırılmasında dialektal fərqlər olsa da, "bal" sözü ümumi və geniş qəbul olunmuş termindir. Ancaq balın növündən asılı olaraq, məsələn, kənd təsərrüfatı və ya vəhşi bitkilərdən əldə edilməsinə uyğun olaraq, əlavə təsvirlər ola bilər. Məsələn, "ağ bal", "qara bal", "çəmən balı" kimi.
Tarixi: Arıçılıq Azərbaycanda qədim zamanlardan bəri inkişaf edən bir sahə olmuşdur. Tarixi mənbələr və arxeoloji tapıntılar balın istehsalının və istifadəsinin eramızdan əvvəlki dövrlərə qədər uzandığını göstərir. Bal yalnız qida məhsulu kimi deyil, həm də müalicəvi məqsədlərlə istifadə olunmuşdur və hələ də istifadə olunur. Azərbaycan mədəniyyətində balın özünəməxsus yeri var, xalq ədəbiyyatında, əfsanələrində və atalar sözlərində tez-tez rast gəlinir.