Firni
Mənası: Düyü unu, süd və qəndlə bişirilən duru xörək. Quba dialektində işlənir.
Mənbəyi: "Firni" sözünün etimologiyası tam aydın deyil. Ancaq fars dilindəki "firin" (fırın) sözü ilə əlaqələndirilməsi ehtimalı var. Çünki firni adətən sobada və ya fırında bişirilir. Digər bir ehtimal isə, "firni" sözünün ərəb mənşəli "fərni" (fərni) sözündən törəmə olmasıdır. Bu söz də "bişirilmiş" və ya "hazırlanmış" mənalarını ifadə edir. Lakin bu təkliflərin dəqiq sübutları yoxdur. Sözün Quba dialektində işlənməsi onun yerli bir adlandırma olmasına və ya regionda daha çox yayılmasına işarə edə bilər. Daha ətraflı araşdırmalar sözün əsl mənşəyini aydınlaşdırmaq üçün zəruridir.
Regional Yayılması: Firni əsasən Azərbaycanın Quba bölgəsində yayılmış bir yeməkdir. Lakin reseptin müxtəlif variantları ölkənin digər bölgələrində də mövcuddur. Hər bölgədə istifadə olunan ədviyyatlar və resept detalları fərqlənə bilər.
Tarixi: Firninın tarixi qədim zamanlara gedib çıxsa da, dəqiq bir tarixi məlumat mövcud deyil. Ancaq süddən, düyü unundan və şəkərdən istifadə edilməsi onun qədim reseptlərdən biri olduğunu göstərir. Sözün dialektal olması da onun tarixən müəyyən bir bölgədə yayıldığını və zaman içərisində dəyişmədiyini göstərir.
Misal: Anam dünən firni bişirmişdi.