Könbə
Mənası: Çörək növü. Adətən, qalın və dairəvi formada bişirilən, yumşaq və hava dolu içəriyə malik olan bir çörək növüdür. Bəzi regionlarda isə xüsusi bişirmə üsulu ilə hazırlanan, içərisinə müxtəlif ədviyyatlar və ya quru meyvələr əlavə edilən çeşidləri də mövcuddur.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası M. Kaşğari'nin "Divanü lügati't-türk" əsərində izah olunur. Kaşğari "könbə" sözünü külə və ya külə bənzər şeylərə bir nəsnə basdırıldıqda işlədilən "kömək etmək, basdırmaq" mənasını verən "kömdi" felindən törəmiş olaraq izah edir. Bu izah, çörəyin hazırlanma prosesində xəmirin basdırılmasına və ya şekilləndirilməsinə istinad edir. Sözün mənşəyinin Türkiyə dilləri ailəsindən olması güman edilir və tarixi kökləri qədim türkcəyə qədər gedib çıxır.
Regional Fərqlər: Könbənin hazırlanma üsulu və formasında müxtəlif regionlarda fərqlər müşahidə olunur. Məsələn, Qərbi Azərbaycanın bəzi bölgələrində daha qalın və yumşaq, Şərqi Azərbaycanda isə daha nazik və sərt bişirilən könbə növləri mövcuddur. Həmçinin, içərisinə əlavə olunan maddələr də regiondan regiona dəyişir.
Tarixi Məlumatlar: Könbənin uzun bir tarixə malik olması ehtimal olunur. Qədim türk mətbəxinin ənənəvi çörək növlərindən biri olduğu və nəsillər boyu hazırlanaraq bu günə qədər gəldiyi düşünülür. Tarixi mənbələrdə birbaşa könbə adı ilə rast gəlinməsə də, onun bənzərlərinin qədim dövrlərdə mövcud olduğu fərziyyə edilir.