Qalın
Mənası: Çörəyin bir növünün adıdır. “Qalın” sözü mənşəcə sifətdən düzəlmiş isimdir. Bu söz Cəbrayıl və Zərdab şivələrində iki mənada işlənir: 1) çörəyin bir növü (qalın və nazik çörəklər kimi); 2) qalın və iri ölçülü çörək.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası türk dillərindəki “qalın” sifətinə dayanır. “Qalın” sözü həm də qalınlığı, ölçüsünü ifadə edən bir xüsusiyyət kimi istifadə olunur. Beləliklə, "qalın çörək" ifadəsi çörəyin qalın və iri olması ilə əlaqədardır. Bu terminin Cəbrayıl və Zərdab bölgələrindəki yaygın istifadəsi, sözün bu bölgələrdəki spesifik çörək növləri üçün istifadə olunduğunu göstərir. Tarixi mənbələrdə bu terminin qeydə alınması ilə bağlı məlumatlar məhduddur, lakin yerli şivələrdəki geniş yayılması onun uzun müddətdir ki, istifadə olunduğunu göstərir.
Regional Xüsusiyyətləri: Qalın çörəyi əsasən Cəbrayıl və Zərdab rayonlarında hazırlanır və istehlak olunur. Digər bölgələrdə bu adla tanınan çörək növünün mövcudluğu şübhəlidir. Çörəyin hazırlanma üsulu və tərkibi bu bölgələrin ənənəvi çörəkçilik üsullarına uyğun ola bilər. Daha dəqiq məlumat əldə etmək üçün həmin bölgələrin yerli əhalisinin arasında araşdırma aparmaq lazımdır.
Əlavə Məlumat: Gələcək araşdırmalar "qalın" çörəyinin dəqiq reseptini, onun digər çörək növlərindən fərqləndirən xüsusiyyətlərini və tarix boyu istifadəsinə dair daha ətraflı məlumat əldə etməyə yönəldilə bilər. Bu, Azərbaycan kulinariya tarixinin daha yaxşı anlaşılmasına kömək edə bilər.