Qonaqaşı
Mənası: Cənubi Azərbaycan mətbəxinin ənənəvi və dadlı aş növlərindən biri. Adından da göründüyü kimi, qonaqlara hörmət əlaməti olaraq hazırlanan, mürəkkəb reseptə və zəngin tərkibə malik bir yeməkdir. Adi aşlardan fərqli olaraq, tərkibinə ət, ədviyyatlar və tərəvəzlərin müxtəlif növləri daxil olur, nəticədə dadlı və qidalı bir yemək əldə edilir.
Mənbəyi: Sözün etimologiyası tam aydın deyil, lakin "qonaq" və "aşı" sözlərinin birləşməsindən yaranmış ola bilər. "Qonaq" sözü farsca mənşəli olub, ziyarətçi, qonaq mənasını verir. "Aşı" isə Azərbaycan türkcəsində əsasən süd əsaslı, içərisinə müxtəlif ərzaqlar əlavə olunan bir növ yeməyi ifadə edir. Beləliklə, "Qonaqaşı" sözü qonaqlara təqdim olunan xüsusi bir aş növünü ifadə edir. Sözün Cənubi Azərbaycan mətbəxinə məxsus olması onun tarixi və regional mənşəyini göstərir. Regionun zəngin kulinariya ənənələrinə əsaslanaraq, "Qonaqaşı"nın reseptinin əsrlər boyu inkişaf etmiş və nəsillər tərəfindən qorunmuş olması ehtimal olunur. Sintaktik üsulla yaranmış bu ad, əsasən regiona xas olan lüğət ehtiyatının zənginliyini əks etdirir.
Regional Xüsusiyyətləri: Qonaqaşı əsasən Cənubi Azərbaycan bölgələrində hazırlanır və bu bölgənin mətbəx ənənələrinin mühüm bir hissəsini təşkil edir. Hər bölgədə özünəməxsus reseptlər və tərkib fərqləri mövcuddur, amma əsasən, ət, düyü, paxlalılar və müxtəlif tərəvəzlərdən istifadə olunur.