Şırfıl
Mənası: Şəki dialektində “yağda-soğanda əzilmiş lobyadan bişirilən xörək” mənasında işlənir. Adətən, quru lobyanın istifadə edildiyi, yağda və soğanda qovrulub əzilərək hazırlanan bir növ lobya xörəyidir. Xörəyin dadına və qoxusuna görə müxtəlif ədviyyatlardan da istifadə oluna bilər.
Mənbəyi: Şırfıl sözünün etimologiyası tam aydın deyildir. Lakin, sözün Şəki dialektinə məxsus olması və lobya əsaslı olması nəzərə alındıqda, onun kökü Azərbaycan dilinin özündən gəldiyi ehtimal olunur. "Şırfıl" sözünün quruluşu və fonetikası "şır" (səs-küy, qarışıqlıq) və ya "şırın" (şirin, dadlı) kimi sözlərlə müəyyən oxşarlıqlar göstərir, ancaq bu oxşarlıqlar etimoloji əlaqəni sübut etmir. Əlavə araşdırmalar sözün mənşəyini daha dəqiq müəyyən etmək üçün vacibdir. Sözün yalnız Şəki bölgəsində işlənməsi onun regional bir termin olduğunu göstərir və bu xörəyin məhz bu bölgənin kulinariya mədəniyyətinə məxsus olduğunu təsdiqləyir.
Regiona aidlik: Şırfıl xörəyi əsasən Şəki bölgəsində hazırlanır və yeyilir. Bu xörəyin digər bölgələrdə də bənzəri ola bilər, ancaq adı və hazırlanma üsulu fərqli ola bilər. Yəni Şırfıl, Şəki kulinariya mədəniyyətinin özünəməxsus bir elementidir.
Tarixi: Şırfıl xörəyinin dəqiq tarixi məlum deyildir. Ancaq lobyanın Azərbaycan mətbəxində uzun müddətdir istifadə olunduğu nəzərə alınarsa, bu xörəyin də tarixinin kifayət qədər qədim olduğu ehtimal olunur.