Şüvərən Şərbəti
Mənası: Şüvərən şərbəti, əsasən Güney Azərbaycanda yayılmış, mürəkkəb tərkibə malik bir içkidir. Adından da göründüyü kimi, əsas tərkib hissəsi şüvərən meyvəsidir. Hazırlanma prosesi şüvərənin yaxşıca yuyulmasını, ardınca isə şəkərin əlavə olunub əridilməsini nəzərdə tutur. Bu, şərbətə xüsusi bir dad və aroma verir. Tam resept müxtəlif bölgələrdə və ailələrdə dəyişə bilsə də, əsas tərkib hissəsi və hazırlanma üsulunun əsas prinsipləri eyni qalır.
Mənbəyi: Şüvərən şərbətinin adı birbaşa əsas tərkib hissəsi olan "şüvərən" meyvəsinin adından götürülmüşdür. "Şüvərən" sözünün etimologiyası hələ tam araşdırılmamışdır, lakin ehtimal olunur ki, Fars dilindən və ya başqa bir qədim dilindən Azərbaycan dilinə keçmişdir. "Şərbət" sözü isə ərəb mənşəlidir və şirin, qatı maye deməkdir. Beləliklə, "Şüvərən Şərbəti" adı, içkinin tərkibi və hazırlanma üsulunu əks etdirən təsviri bir addır. Güney Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində bu içkinin hazırlanması üsullarında kiçik fərqlər olsa da, adın özünün vahidliyi içkinin geniş coğrafi yayılmasını göstərir.
Şüvərən şərbətinin hazırlanması üsullarının ətraflı araşdırılması, bu içkinin tarixi və coğrafi yayılmasının daha dəqiq təyin olunmasına imkan verər. Regiona xas olan digər əlavələr (ədviyyatlar, bitkilər) haqqında məlumat toplanaraq, bu içkinin tam bir reseptinin yaradılması mümkün ola bilər. Bu, həmçinin Güney Azərbaycan mətbəxinin zənginliyinin və müxtəlifliyinin daha yaxşı başa düşülməsinə kömək edəcəkdir.