izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Empirik (yun. empeiria – təcrübə) termini, qədim yunan dilindən gələrək, təcrübəyə əsaslanan biliyin önəmini vurğulayır. Lüğətlərdə sadəcə "təcrübəyə əsaslanan" və ya "praktik" kimi tərcümə olunsa da, empirik anlayışı daha çox qatlı və zəngindir.

Birinci mənada, empirik, fəlsəfi bir məktəb olan empirizmin tərəfdarını, yəni bütün biliklərin təcrübədən, duyğulardan və müşahidələrdən qaynaqlandığını iddia edən bir filosofu və ya alimi bildirir. Bu empiriklər üçün nəzəriyyələr və əqli mühakimələr, yalnız təcrübə tərəfindən təsdiqləndikdən sonra etibarlı sayılır. Onlar deduktiv əqli proseslərdən daha çox induktiv metodları, yəni müşahidələrdən ümumiləşdirmələr etməyi üstün tuturlar.

İkinci mənada isə, empirik, nəzəriyyədən çox praktik işə, real aləmdəki müşahidələrə və sınaqlara üstünlük verən şəxsi ifadə edir. Bu mənada empirik, mütləq fəlsəfi bir mövqeyə sahib olmaya da bilər, ancaq işində nəticələrə təcrübə vasitəsilə çatmağa çalışır. Bir mühəndis, həkim və ya fermer – hər üçü də öz işlərində empirik yanaşma tətbiq edə bilər. Onlar nəzəri biliklərdən istifadə edə bilərlər, ancaq əsasən təcrübədə yoxlanılmış və real nəticələr əldə etmiş metodlarla çalışırlar.

Beləliklə, "empirik" termini, sadəcə olaraq "təcrübəli" mənasından daha çox şey ifadə edir. O, bilik əldə etmək və ya problem həll etmək üsuluna, fəlsəfi bir mövqeyə və ya həyat tərzinə istinad edir. Bir empirik, həm də öz təcrübələri əsasında davamlı öyrənən və inkişaf edən bir şəxsdir. Bu baxımdan, empirizm yalnız elmi yanaşma deyil, həm də öyrənmə və həyata baxış tərzidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz