Emulsiyalaşdırılma, qarışmayan iki mayenin (məsələn, yağ və su) emulsiya əmələ gətirəcək şəkildə bir-birində qarışdırılması prosesidir. Bu prosesdə, bir maye digər mayenin içində kiçik damcılar şəklində paylanır. Nəticədə, görünüşdə homojen görünən, lakin mikroskopik səviyyədə heterojen bir qarışıq əmələ gəlir. Əslində, emulsiyalaşdırılma, iki mayenin səth gərilməsini azaltmaq və damcıların bir-birinə yapışmasını və çökməsini maneə törətmək məqsədi daşıyır.
Emulsiyalaşdırılma prosesi, əsasən, emulsifikatorlar adlanan xüsusi maddələrin köməyi ilə həyata keçirilir. Emulsifikatorlar, həm su ilə, həm də yağla qarşılıqlı təsir edə bilən amfipatik molekullardır. Onlar, su və yağ damcılarının səthində yerləşərək, səth gərilməsini azaldır və damcıların bir-birinə yapışmasının qarşısını alırlar. Sabun, yumurta sarısı (lesitin) və bəzi sintetik maddələr emulsifikator kimi istifadə oluna bilər.
Emulsiyalaşdırmanın çox geniş tətbiq sahələri vardır. Qida sənayesində mayonez, salat sousu, süd və s. kimi məhsulların istehsalında geniş istifadə olunur. Farmakologiya sənayesində isə dərmanların hazırlanmasında, xüsusilə də yağlı dərman maddələrinin suda həll olunmasını təmin etmək üçün vacib rol oynayır. Kosmetik sənayesində də kremlər, losyonlar və digər kosmetik məhsulların istehsalında istifadə edilir.
Emulsiyalaşdırılma prosesinin effektivliyi, emulsifikatorun növü, konsentrasiyası, qarışdırma sürəti və temperatur kimi amillərdən asılıdır. Həmçinin, emulsiyanın sabitliyi də bu amillərlə müəyyən olunur. Yüksək keyfiyyətli bir emulsiya uzun müddət sabit qalmalı, ayrılmamalı və tərkib hissələrinin çökməsi müşahidə olunmamalıdır.
Qısacası, emulsiyalaşdırılma, qarışmayan mayelərin qarışdırılması üçün zəruri bir prosesdir və müxtəlif sahələrdə geniş tətbiq olunur. Bu prosesin başa düşülməsi, yüksək keyfiyyətli və sabit emulsiyaların əldə edilməsi üçün vacibdir.