Əfsus (fars. əfsus) – Heyif, təəssüf hissi, kədər, üzüntü ifadə edən bir sözdür. Dilinə görə fars mənşəli olsa da, Azərbaycan ədəbiyyatında və gündəlik nitqində geniş istifadə olunur və artıq tamamilə özəlləşmişdir. Köhnə Azərbaycan ədəbiyyatında olduğu kimi, müasir dövrdə də dərin üzüntü, itirilmiş bir şeyə görə duyulan kədər və ya baş verməmiş arzunun acı təsiri kimi ifadə olunur.
Əfsus, sadəcə "heyif" deməkdən daha çoxdur. O, keçmişə dair bir məyusluq, bir zamanlar mümkün olanın indi mümkün olmaması haqqında dərin bir hissdir. Əfsus, yalnız bir hadisəyə deyil, həm də itirilmiş fürsətlərə, əldən çıxmış imkanlara və ya həyata keçirilməmiş arzulara da aid ola bilər. Məsələn, "Əfsus ki, o günü daha geri qaytara bilmərik" ifadəsi sadəcə keçmişə dair bir təəssüf deyil, həm də itirilmiş zamana görə duyulan bir kədərdir.
Füzuli və digər klassik şairlərin əsərlərində əfsusun ifadə gücü daha da aydın görünür. Onların şeirlərində əfsus, sadecə bir söz deyil, dərin emosional bir yüklə ifadə olunan bir hissdir. Mətndə verilən misallar da bunu əyani şəkildə təsdiq edir: "Yox səndə nişani-namü namus; Əfsus ki arsızsan, əfsus!" – burada əfsus sözü həm təəssüf, həm də kəskin bir qınamanı ehtiva edir. "Əfsus, qocaldım, ağacım düşdü əlimdən; Səd heyif cavanlıq!" misalında isə əfsus yaşın keçməsi, gücün azalması ilə əlaqəli dərin bir məyusluq ifadə edir.
Beləliklə, əfsus sözü, sadə bir sinonim deyil, dərin məna və emosional yüklə dolu, zəngin bir leksik vahiddir. O, həm gündəlik danışıqda, həm də ədəbi yaradıcılıqda geniş tətbiq olunan, və əsr boyu öz aktuallığını qoruyub saxlayan bir sözdür.