Ələmək felinin əsas mənası ələkdən keçirməkdir. Bu, hər hansı bir qarışıq maddənin (məsələn, un, qum, taxıl) içərisindəki iri hissəcikləri və ya qarışıqları ayırmaq üçün ələkdən keçirmə prosesini ifadə edir. Bu prosesdə ələk, deşikləri müəyyən ölçüdə olan bir alət kimi istifadə olunur və yalnız müəyyən ölçüdə olan hissəciklər ələkdən keçə bilir. Beləliklə, ələmək həm fiziki bir proses, həm də ayırma, təmizləmə əməliyyatıdır.
Cəlil Məmmədquluzadənin nümunəsində istifadə olunan "gəci ələmək" ifadəsi isə məcazi mənada işlənilib. Burada "gəci" əslində quru, xırda yarpaq və ya digər kiçik zibilləri təmsil edir. Yəni, qəhrəman otağın bir küncündə bu zibilləri təmizləmək, yığışdırmaqla məşğul olur. Bu mənada "ələmək" sadəcə ayırmaq, təmizləmək, yığışdırmaq kimi ümumi bir məna daşıyır. Ələkdən istifadə olunmasa da, prosesin mahiyyəti eyni qalır: arzuolunmaz hissələri ayırmaq.
Maraqlı bir tərəfi də odur ki, "ələmək" sözünün məcazi mənaları da mövcuddur. Məsələn, bir məsələni, bir hadisəni ətraflı təhlil etmək, araşdırmaq, incələmək mənasında da işlənə bilər. Bu zaman "ələmək" dəqiqlik, diqqətlilik və incəlik tələb edən bir proses kimi təqdim olunur. Sözün əsas mənasından çıxış edərək bu məcazi mənaların yarandığını görə bilərik: hər iki halda da "üzə çıxarmaq", "ayırmaq", "təmizləmək" kimi əsas mənalar əks olunur.