izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Əliallahılıq: İslam dininin tarixində özünəməxsus yeri olan, mistik-sufilik ənənələrinə söykənən bir təriqət olan Əliallahilərə mənsub olmaq və ya onların inanclarını, əqidələrini qəbul etmək deməkdir. Bu termin sadəcə bir təriqətin adı deyil, eyni zamanda, həmin təriqətin fəlsəfəsini, ibadət formasını, həyat tərzini və əqidə sistemini əhatə edir.

Əliallahılıq, əsasən, şeyx Əli'nin (Əliallahı) təlimlərinə əsaslanan bir yol olub, onun mistik düşüncələri və ilahi həqiqəti axtarışının məhsuludur. Bu təriqətin özünəməxsus ayinləri, ritualları və dərgah mədəniyyəti mövcud olmuşdur. Əliallahılıqda Allahın birliyi (təvhidi) ön plana çəkilir, lakin bu birlik, klasik İslam təfəkküründən fərqli olaraq, daha çox mistik, intuisiyaya əsaslanan bir yolla təsəvvür edilir.

Tarixən, Əliallahılıq təriqətinin inkişafı və yayılması müxtəlif mərhələlərdən keçmiş, ədəbiyyatda, xüsusilə də sufilik ədəbiyyatında öz əksini tapmışdır. Onların əqidə və əməlləri barədə müxtəlif mənbələrdə qeydlər mövcuddur. Lakin, çox vaxt tədqiqatçıların önünə mənbə çatışmazlığı kimi problemlər çıxır ki, bu da Əliallahılığın tam və hərtərəfli tədqiqini çətinləşdirir.

Bu gün, Əliallahılıq təriqəti özünün ən parlaq dövrünü yaşamamasa da, tarixi və mədəni irsin bir hissəsi olaraq hələ də diqqəti cəlb etməkdədir. Onun təlimləri, mistik düşüncələri və sufilik ənənələrinə olan töhfəsi, İslam tarixinin və Azərbaycanın zəngin mənəvi-mədəni irsinin öyrənilməsi üçün vacib bir elementdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz