izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Ərdo: Azərbaycan mifologiyasında qorxunc görünüşlü, əfsanəvi bir varlıqdır. Lüğətlərdə sadəcə "qorxunc vücud" və ya "qulyabanı" kimi təsvir olunsa da, ərdonun mahiyyəti daha mürəkkəb və rəmzi bir məna daşıyır. Əslində, ərdo konkret bir görünüşə malik deyil, qorxu və qaranlıqla bağlı insan təsəvvürünün məhsuludur.

Xalq arasında yayılmış nağıl və əfsanələrdə ərdonun görünüşü müxtəlif şəkildə təsvir olunur. Bəzən qaranlıq, sisli bir forma alır, bəzən isə dəhşətli, insan bədəninə bənzəyən, lakin qeyri-adi, qorxulu xüsusiyyətləri olan bir varlıq kimi təqdim olunur. Bəzi nağıllarda su hövzələri ilə əlaqələndirilir, bəzilərində isə gecənin qaranlığında peyda olur.

Ərdonun mahiyyəti yalnız qorxunc görünüşündən ibarət deyil. O, daha çox bilinməyənə, qaranlığa, insan təsəvvürünün qorxu yaratdığı hər şeyə simvolik bir işarədir. Uşaqları yuxudan oyadıb qorxudan, əslində, bilinməyənə qarşı olan qorxunu ifadə edir. Misal olaraq verilən şeir parçası da bunu təsdiq edir: "Qorxma oğlum! Ərdo yoxdur, yalandır; O ağaran su üzündə dumandır." Bu misralar ərdonun real olmadığını, yalnız uşaqların təxəyyülündə canlandığını, qorxularının isə əsassız olduğunu göstərir.

Beləliklə, ərdonun təsviri dəyişkən olsa da, əsas funksiyası qorxu yaratmaq və bilinməyənə qarşı ehtiyatlı olmağı aşılamaqdır. O, eyni zamanda, insan psixologiyasının qaranlıq tərəflərini, qorxu və narahatlıq duyğularını əks etdirən maraqlı bir mifoloji obrazdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz