Ərəfə sözü ərəb mənşəli olub, bayramdan bir gün əvvəlki günü, yəni bayram axşamını ifadə edir. Bu gün, müqəddəs bir gündür və bayramın gəlişinin önəmli bir gözləntisini, həyəcanını özündə əks etdirir. Xalq arasında bayram ərəfəsi kimi də işlənir və bayram hazırlıqlarının zirvəyə çatdığı, hər kəsin sevinc və coşqu içində olduğu bir zamanı təsvir edir.
Lakin ərəfə sözünün mənası yalnız bayramlarla məhdudlaşmır. Daha geniş mənada, hər hansı bir əhəmiyyətli hadisənin baş verməsindən əvvəlki və ya ona doğru gedən zamanı da ifadə edə bilir. Məsələn, imtahan ərəfəsi, toy ərəfəsi, səfər ərəfəsi kimi ifadələr bu mənanı əks etdirir. Bu halda, ərəfə sözü gərginlik, gözlənti və hazırlıq dövrünü ifadə edir. Hadisənin əhəmiyyətindən asılı olaraq bu dövr həm həyəcanlı, həm də gərgin keçə bilər.
Beləliklə, ərəfə sözü zamanın təkcə bir nöqtəsini deyil, həm də bu nöqtə ilə əlaqəli duyğuları, hissləri və hazırlıqları əhatə edən bir konsepsiyanı ifadə edir. Həm bayram sevincini, həm də mühüm bir hadisənin önündəki gözlənti və gərginliyi əks etdirməkdə özünəməxsus bir ifadə gücünə malikdir. Bu səbəbdən də Azərbaycan dilində geniş işlənir və müxtəlif kontekstlərdə mənalı bir şəkildə istifadə olunur.