izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Əskiltmək felinin əsas mənası "azaltmaq", "əksik etmək"dir. Bu, sadəcə miqdarın azaldılması deyil, həm də keyfiyyətin, intensivliyin, həcmin və ya səviyyənin aşağı düşməsini ifadə edə bilər. Müxtəlif kontekstlərdə bu fəlin çalarları fərqlənə bilər. Məsələn, "lampanın işığını əskiltmək" deyərkən sadəcə işıq şiddətinin azalması nəzərdə tutulur. Ancaq "tələblərini əskiltmək" ifadəsi daha mürəkkəb bir məna daşıyır. Bu halda tələblərin səviyyəsinin aşağı salınması, onların daha az tələbkar hala gətirilməsi nəzərdə tutulur.

Əskiltmək hərəkəti passiv və ya aktiv şəkildə həyata keçirilə bilər. Məsələn, "sürəti əskiltmək" aktiv bir hərəkəti, "yağış səbəbindən məhsul əskildi" ifadəsi isə passiv bir prosesi göstərir. Birinci halda, sürəti kəsən bir qüvvə var, ikinci halda isə məhsulun azalmasına xarici bir amil səbəb olur. Bu fərq əskiltmək felinin mənasını daha dəqiq anlamaq üçün vacibdir.

Maraqlıdır ki, "əskiltmək" feli bəzən "qısaltmaq", "ixtisar etmək" mənalarında da işlədilə bilər. Mütləq miqdar azalması məqsəd olmasa da, nəyinsə həcminin və ya uzunluğunun kısaldılması da bu fel ilə ifadə oluna bilər. Məsələn, "məqaləni əskiltmək" deyərkən məqalənin həcminin azaldılması nəzərdə tutula bilər.

Ümumiyyətlə, "əskiltmək" feli çoxmənalı olub, kontekstdən asılı olaraq müxtəlif çalarlar daşıyır. Ancaq əsas mənası hər halda azaltma, əksik etmə prinsipinə əsaslanır. Bu fəlin incəliklərini anlamaq, Azərbaycan dilinin zənginliyinə dərin nüfuz etməyə kömək edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz