Əsmərləşmək, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında qaranlıqlaşmaq, qarabuğdayı rəng almaq mənasını ifadə edən bir feldir. Sadəcə "qaralaşmaq" deyə tərcümə etmək isə onun incəliklərini tam əks etdirmir. Çünki "əsmərləşmək" sözü, günəşin təsiri ilə, təbii bir prosesi, dərinin rənginin tez və ya tədricən dəyişməsini, günəşin öpdüyü, qızılımtıl-qəhvəyi bir ton almağı ifadə edir. Bu, sadəcə "qara" rəngin qazanılması deyil, dərinin daha isti, daha canlı və cəlbedici bir ton almasıdır.
Verilən nümunədəki "O gənc qadının … günəşdən əsmərləşən gənc çöhrəsində bir bahar təravəti duyulurdu" cümləsində "əsmərləşmək" sözü, günəşin təsirindən qadının üzünün aldığı gözəl, sağlam və canlı qəhvəyi rəng tonunu vurğulayır. Bu rəng onu solğun və cansız göstərmir, əksinə, gəncliyinin və sağlamlığının simvolu kimi təqdim edir. "Bahar təravəti" ifadəsi isə bu əsmərliyin mənfi bir hal deyil, əksinə cəlbedici və gözəl bir xüsusiyyət olduğunu göstərir.
Beləliklə, "əsmərləşmək" sadəcə bir rəng dəyişməsi deyil, təbiətin gözəl toxunuşu, günəşin hədiyyəsi, sağlamlıq və gənclik əlaməti kimi dəyərləndirilə bilər. Sözün ifadə etdiyi bu incəliklər onu sadə "qaralaşmaq" sözündən fərqləndirir və Azərbaycan dilinin ifadə imkanlarının zənginliyini göstərir.