Əvəlikplov (is. ): Əvəlik otunun əlavə edilməsi ilə hazırlanan, dadı və ətri ilə fərqlənən bir plov növüdür. Sadəcə düyü və əvəlikdən ibarət olmayan bu yemək, əlavə olaraq digər tərəvəz və ədviyyatlarla da zənginləşdirilə bilər. Əvəlik otunun özünəməxsus ətri və dadı plova xüsusi bir ləzzət verir.
Əvəlikplovun hazırlanma üsulları bölgələrə və ailə ənənələrinə görə fərqlənir. Bəzi bölgələrdə əvəlik qızardılaraq düyüyə əlavə olunur, bəzilərində isə əvvəlcədən bişirilir və ya xam halda qarışdırılır. Əlavə olaraq, ət, quru meyvələr, göyərti və müxtəlif ədviyyatlar da əvəlikplovun dadını və görünüşünü zənginləşdirir. Hətta əvəliyin növü belə plova fərqli bir xüsusiyyət qazandıra bilər.
Əvəlikplov Azərbaycan mətbəxinin ənənəvi və sevilən yeməklərindən biridir. Sadəliyi və dadının zənginliyi ilə seçilən bu plov, həm gündəlik həyatda, həm də bayram süfrələrində özünə layiqli yer tutur. Yalnız dadı ilə deyil, həm də əvəliyin tərkibindəki faydalı maddələr sayəsində sağlam qida kimi də qiymətləndirilir. Əvəlik otunun müalicəvi xüsusiyyətləri də nəzərə alındıqda, əvəlikplovun sadəcə ləzzətli yemək deyil, həm də sağlamlıq üçün faydalı bir qida olduğunu söyləmək olar.
Qısacası, əvəlikplov, sadəcə “əvəlik qatılmış düyüdən bişirilən plov” deyil; ətri, dadı və hazırlanma üsulları ilə fərqlənən, Azərbaycan mətbəxinin zənginliyini əks etdirən unikal bir yeməkdir.