Əvvəllər sözü zamanın keçmişə aid olan bir mərhələsini, xüsusilə də uzaq keçmişi bildirir. Zərf kimi işlənir və hadisənin, vəziyyətin və ya duyğunun baş verdiyi və ya mövcud olduğu vaxtı göstərir. "İlk zamanlar", "ilk çağda", "ibtida" kimi sinonimləri ilə eyni mənaya malikdir, lakin onlardan daha geniş məna kəsb edir. "İbtida" daha çox kainatın və ya bir şeyin yaradılış anını, başlanğıcını ifadə edərkən, "əvvəllər" daha mücərrəd və nisbi bir zamanı ifadə edir. Məsələn, "əvvəllər" dedikdə konkret bir tarixi, ili və ya dövrü nəzərdə tutmaq məcburi deyil; sözün işlədildiyi kontekstdən asılı olaraq, nisbətən qısa bir müddət əvvəlki dövrü, uşaqlıq illərini, ya da çox-çox əvvəlki bir zamanı ifadə edə bilər.
Məsələn, "Əvvəllər işdən çox qorxurdum" cümləsində danışan şəxs işdən qorxduğu bir keçmiş dövrü xatırlayır. Bu dövrün nə qədər davam etdiyi, konkret olaraq hansı illəri əhatə etdiyi deyilməsə də, dinləyən tərəf bu qorxunun artıq keçmişdə qaldığını başa düşür. Sözün istifadəsindəki bu mücərrədlik və nisbilik, "əvvəllər" sözünü digər sinonimlərindən fərqləndirir.
Bəzi hallarda, "əvvəllər" sözü "ilk günlər", "başlanğıc" mənalarında da istifadə edilə bilər. Lakin burada belə hallarda da "ilk" sözündən fərqli olaraq, həmin dövrün davamlılığı da nəzərdə tutulur. Yəni "ilk günlər" və "əvvəllər" ifadələri arasındakı fərq, "ilk günlər"in daha konkret, daha qısa bir müddəti, əvvəllər isə daha geniş bir zaman intervalını əhatə etməsidir.
Qısacası, "əvvəllər" sözü keçmişin müəyyən bir dövrünü, istər uzaq, istərsə də nisbətən yaxın bir keçmişi, mücərrəd və nisbi şəkildə ifadə etmək üçün istifadə olunan, həm də semantik genişliyə malik bir zərfdir.