Fərqləndirmək sözü, əsasən, bir varlığı və ya hadisəni digərindən ayırmaq, seçmək və ya təyin etmək mənasını daşıyır. Bu, sadəcə gözümüzlə və ya digər duyğularımızla ayırd etmək kimi sadə bir proses ola bilər, lakin daha dərin bir anlayış tələb edən mürəkkəb halları da əhatə edir.
Gözlə fərqləndirmək, rəng, forma, ölçü, və ya məkan kimi xüsusiyyətlərə əsasən cisimləri ayırd etmək deməkdir. Məsələn, qırmızı alma ilə yaşıl armud arasındakı fərqi gözlə asanlıqla fərqləndirə bilərik. Ancaq fərqləndirmə həmişə bu qədər sadə olmur. Duyğularımız vasitəsilə – qoxu, dad, toxunma və səs vasitəsilə də fərqləndirmə aparırıq. Məsələn, bir neçə ətri bir-birindən qoxusu ilə fərqləndirə, müxtəlif toxumaların sərtlik və yumşaqlığını toxunma duyğusu ilə ayıra bilərik.
Lakin fərqləndirmək anlayışı, sadəcə fiziki xüsusiyyətlərin ayırd edilməsindən daha genişdir. O, daha mürəkkəb kontekstlərdə, məsələn, mücərrəd anlayışlar və ya mənəvi dəyərlər arasında fərqləndirmə aparmaqda da istifadə olunur. Yaxşı ilə pis, doğru ilə yanlış, ədalətli ilə ədalətsiz arasındakı fərqi fərqləndirmək, məntiqi düşüncə və dəyərlər sistemimizə əsaslanır. Bu proses, göz və ya digər duyğulara nisbətən daha çox intellektual səy tələb edir.
Beləliklə, "fərqləndirmək" sözü, sadə bir ayırd etmə aktından daha çox, ətraf aləmi və özümüzü başa düşmək üçün zəruri olan bir bilişsel prosesi əks etdirir. Bu, həm fiziki duyğulara, həm də məntiqi düşüncəyə, dəyərlərə və təcrübəyə əsaslanan kompleks bir fəaliyyətdir. Bu səbəbdən də, fərqləndirmə qabiliyyətimiz, dünyanı dərk etmək və düzgün qərarlar vermək üçün çox əhəmiyyətlidir.