Fikirsiz sifəti, əsasən, düşüncə, narahatlıq və ya qayğıdan məhrum olan bir vəziyyəti, həmçinin düşünmə qabiliyyətinin olmamasını ifadə edir. Birinci mənasında, fikirsiz insan həyatın gedişatından, baş verənlərdən və ya gələcəkdən narahat olmur, dərdi-qayğısı yoxdur, sakit və qayğısızdır. Bu, həm müsbət, həm də mənfi mənada qəbul edilə bilər: müsbət mənada – qayğısızlıq və rahatlıq; mənfi mənada isə – biganəlik və laqeydlik kimi başa düşülür. Məsələn, "fikirsiz uşaq" deyərkən, sadəlövhlüyü və qayğısızlığını nəzərdə tuturuq, halbuki "fikirsiz rəhbər" deyəndə, vəzifəsinə biganəliyini və laqeydliyini ifadə edirik.
İkinci mənasında isə "fikirsiz" sözü, insanın şüurunun qaranlıq və ya bulanıq olduğu, huşsuz və ya ayıq olmayan vəziyyətinə işarə edir. Bu mənada, fikirsiz insanın düşünmə və qərar vermə qabiliyyəti müvəqqəti olaraq zəifləyir, ya da tamamilə yox olur. Bu, baş zədəsi, xəstəlik və ya digər səbəblərdən qaynaqlana bilər. Belə hallarda, fikirsiz vəziyyəti tibbi müdaxilə tələb edə bilər.
Zərf mənasında isə "fikirsizcə" kimi işlənir və hərəkətin düşünmədən, qərarsız şəkildə, təsadüfi olaraq edildiyini bildirir. Məsələn, "fikirsizcə addım atdı" ifadəsi, şəxsin düşünmədən, ehtiyatsızca hərəkət etdiyini göstərir. Bu mənada, fikirsiz hərəkət həm də müsbət, həm də mənfi nəticələrə səbəb ola bilər. Təsadüfi bir hərəkət qəfil bir kəşfə səbəb ola bildiyi kimi, ciddi problemlərə də yol aça bilər.