izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

İşıldamaq felinin əsas mənası, bir cismin işıq saçması, parlaması, nur verməsidir. Bu, sadəcə işığın varlığını bildirməkdən daha çox, o işığın intensivliyini, gözə çarpan şəkildə yayılmasını vurğulayır. İşıldamaq, sakit və zəif bir parıltıdan fərqli olaraq, daha canlı, daha gözə görünən və bəzən də titrəyən bir işıq yayımını ifadə edir. Misal üçün, ulduzların işıldaması, şamın alovunun işıldaması və ya yeni qarın günəşdə işıldaması bu mənanı gözəl təsvir edir. Həm də, məcazi mənada, gözəllik və cəlbediciliyi ifadə etmək üçün də istifadə edilə bilər; məsələn, "gözləri sevincdən işıldayırdı".

Nümunə şeirdəki ("Yerlərdə işıldamır nə bir şam, nə bir ocaq; Göylərdə eşidilir ölüm nərəsi ancaq") istifadəsi isə, qaranlığın və ümidsizliyin təsvirində işıldamağın əksinə - işığın tamamilə olmaması, hər şeyin qaranlığa qərq olması fikrini gücləndirir. Bu mənada, "işıldamaq"ın yoxluğu, müəyyən bir işıq mənbəyinin olmamasından daha dərin bir məna kəsb edir: ruhda, ümiddə, həyatda işığın olmamasını, qaranlığın hakimliyini bildirir. Şeirin dramatizmə qatqısı da məhz bu kontrast üzərində qurulub.

Beləliklə, "işıldamaq" sözünün mənası sadəcə işıq vermək deyil, həm də ətraf mühitin, duyğuların və ümumi atmosferin təsvirində istifadə oluna bilən, daha geniş və rəmzi bir mənaya malikdir. Onun kontekstə bağlı olaraq canlılıq, gözəllik, və ya əksinə, qaranlıq, ümidsizlik kimi müxtəlif mənalar ifadə edə bilməsi onun dilin zənginliyini göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz