Qənirsiz sifəti, əsasən "tayı-bərabəri olmayan", "misilsiz", "bənzərsiz" mənalarını ifadə edir. Bu söz, mövzunun üstünlüyünü, fərqliliyini və bənzərsizliyini vurğulayır. Sadəcə olaraq "çox gözəl" mənasını verməkdən daha çox, özünəməxsusluq, nadirlik və müqayisəyə gəlməzlik hissiyyatını əks etdirir.
Məsələn, "qənirsiz gözəllik" ifadəsi, sadəcə gözəl deyil, həm də bənzərsiz, təkrarolunmaz və heyranedici bir gözəllikdən bəhs edir. Bu gözəllik o qədər fərqli və üstündür ki, heç bir şeylə müqayisə edilə bilməz. El nağıllarında qənirsiz gözəl qızlar haqqında danışılması da məhz bu səbəbdəndir - bu qızlar adi gözəllikdən kənarda, özünəməxsus cazibə və sehrə malikdirlər.
Qənirsiz sözünün kökü və etimologiyası haqqında dəqiq məlumat olsa da, əsasən "qənir" sözü ilə əlaqələndirilə bilər. "Qənir" sözünün müxtəlif mənaları olsa da, bu kontekstdə "bənzər", "eş", "tay" kimi mənaların əksini ifadə edən bir sözün inkar formasından törəmə ehtimalı yüksəkdir. Yəni "qənirsiz" "qənir olmayan", yəni "bənzəri olmayan" kimi izah edilə bilər.
Müasir Azərbaycan ədəbiyyatında və gündəlik nitqdə "qənirsiz" sözü həm tərifdə, həm də müəyyən bir şeyin nadirliyini və özünəməxsusluğunu vurğulamaq üçün istifadə olunur. Məsələn, "qənirsiz istedad", "qənirsiz əsərlər", "qənirsiz bir insan" kimi ifadələr bu sözün geniş istifadə sahəsini göstərir.