izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Qırtı sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış, həm konkret, həm də məcazi mənalarda işlənən bir sözdür. Əsasən "parça", "tikə", "azacıq şey" mənalarında işlənir.

Konkret mənasında qırtı, bir şeyin kiçik, qırıq, parçalanmış hissəsini ifadə edir. Məsələn, "çörəyin qırtısını yedi", "kağızın qırtıları yerə səpələnmişdi" kimi cümlələrdə fiziki bir parçanı təsvir edir. Bu mənada "qırıntı", "parça", "tikə" sözləri ilə sinonimdir, lakin "qırtı" daha kiçik və əhəmiyyətsiz bir hissəni ifadə etməyə meyllidir.

Məcazi mənasında isə qırtı, az miqdarda, qalıq, qalan hissəni və ya nəsənin cüzi bir hissəsini ifadə edir. "Pulunun qırtısını xərclədi", "işinin qırtısını qurtardı" kimi ifadələrdə "qalan az hissə" mənasında işlənir. Bu mənada "qalıq", "azacıq", "qırıntı" kimi sözlərlə eynimənalıdır, lakin "qırtı" sözü daha çox nəyinsə tamamlanmaq üzrə olduğu, bitmək üzrə olduğu və ya az qaldığı hissi yaradır.

Maraqlı bir cəhət də odur ki, "qırtı" sözü həm müsbət, həm də mənfi kontekstlərə malik ola bilər. Məsələn, "şirniyyatın qırtısını yemək" müsbət, "işinin qırtısını qurtarmaq" isə daha neytral və ya hətta mənfi bir anlam ifadə edə bilər. Kontekstdən asılı olaraq, sözün deyilən mənasını dəqiqləşdirmək vacibdir.

Ümumilikdə, "qırtı" sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının parlaq nümunələrindən biri olub, həm konkret, həm də məcazi mənaları ilə söz ehtiyatımızı daha da rəngarəng edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz