Qısırəmən sözü Azərbaycan dilində qısır qalmış ananın yenidən hamilə qalması və doğması mənasını ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "qısır qalmış anasını təkrar əmən" kimi izah olunsa da, bu terminin arxasında daha zəngin bir məna və sosial kontekst yatır.
Əslində, "qısırəmən" termini yalnız bioloji bir hadisəni deyil, həm də sosial və psixoloji bir vəziyyəti əks etdirir. Qədim cəmiyyətlərdə, xüsusilə kənd yerlərində, övlad sahibi olmaq ailənin davamı, sosial statusu və qadının özünə inamı üçün olduqca əhəmiyyətli idi. Qısır qalmaq isə böyük bir ayıb və bədbəxtlik kimi qəbul edilirdi. Buna görə də, qısır bir qadının yenidən hamilə qalması və övlad dünyaya gətirməsi, sadəcə bir bioloji hadisədən çox, böyük bir sevinc və qürur mənbəyi idi. Bu hadisənin adı olan "qısırəmən" sözü, bu sevinci, xoşbəxtliyi və sosial reabilitasiyanı özündə əks etdirir.
Maraqlıdır ki, "qısırəmən dana" ifadəsi də bu kontekstdə başa düşülməlidir. Bu, qısır inəyin yenidən dana doğması deməkdir. Bu ifadə, sadəcə bir heyvanın reproduktiv qabiliyyətinin yenilənməsini deyil, həm də kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan insanlar üçün böyük bir iqtisadi və sosial əhəmiyyətə malik bir hadisəni ifadə edir. Çünki, qısır inəyin yenidən dana doğması, ailənin gəlirlərinin artması və rifahının yaxşılaşması demək idi.
Beləliklə, "qısırəmən" termini, sadə bir bioloji hadisədən kənara çıxaraq, tarixi, sosial və mədəni kontekstlə zəngin bir məna daşıyır. Bu söz, ümumiyyətlə, ümidin, sevincin və yeni bir başlanğıcın simvolu kimi dəyərləndirilə bilər.