Qısqanma: "Qısqanmaq" felindən törəmiş isimdir. Əsas mənası, bir şeyə, bir kəsə, bir hadisəyə qarşı duyulan mülkiyyət hissinin ifrat dərəcədə təzahürüdür. Bu, sahiblənmə istəyinin, itirəcəkdən qorxunun və ya rəqabət hissinin intensiv bir şəkildə ifadə olunmasıdır. Sadəcə olaraq, sevilən birinin, əşyanın və ya vəziyyətin başqasına verilməsi, paylaşılması və ya itirilməsi qorxusudur.
Qısqanma, çox zaman sevgi, bağlılıq və ya əlaqənin bir təzahürü kimi qəbul olunsa da, sağlam münasibətlər üçün zərərli ola bilər. Çünki həddindən artıq qısqanma, etibarsızlığa, nəzarət istəyinə, manipulyasiyaya və hətta zorakılığa gətirib çıxara bilər. Sağlam qısqanma, yüngül bir narahatlıq və ya ehtiyatlılıq ola bilər, lakin bu hiss nəzarətdən çıxdıqda, mənfi nəticələr doğurur.
Psixologiya baxımından, qısqanmanın kökü uşaqlıq təcrübələrindən, özünə inam səviyyəsindən və əlaqələrin keyfiyyətindən qaynaqlana bilər. Özünə güvən problemi yaşayan insanlar, partnyorlarının diqqətini başqalarına verməsindən daha çox qorxurlar. Qısqanma hissi, həm də əlaqədəki qeyri-müəyyənlik, sədaqətsizlik şübhəsi və ya keçmiş mənfi təcrübələr nəticəsində yaranır. Bu səbəbdən, qısqanmanı başa düşmək və idarə etmək üçün, səbəblərini araşdırmaq və sağlam ünsiyyət bacarıqlarını inkişaf etdirmək vacibdir.
Qısqanmanın müxtəlif növləri mövcuddur: məsələn, romantik qısqanma, ailəvi qısqanma, peşə qısqanması və s. Hər bir növ özünəməxsus səbəblərə və təzahür formalarına malikdir. Qısqanma ilə mübarizə aparmaq üçün, səbirli olmaq, açıq ünsiyyət qurmaq, özünə inamı artırmaq və sağlam münasibətlər qurmaq bacarıqlarını inkişaf etdirmək mühüm rol oynayır. Həddindən artıq qısqanma halında, peşəkar psixoloji kömək axtarmaq məsləhət görülür.