izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Nişan sözü fars mənşəlidir (işarə). Azərbaycan dilində bir neçə mənada işlənir. Əsasən, “əlamət”, “işarə”, “iz”, “əsər” mənalarında istifadə olunur. Bu mənalar kontekstə görə dəyişə bilir.

1. Əlamət, işarə: Bir hadisənin, vəziyyətin və ya şeyin varlığını göstərən əlamət, hər hansı bir şeyi göstərən rəmzi işarə. Məsələn, "Yağışın tezliklə yağacağının nişanəsi göy üzündəki qaranlıq buludlardır." burada nişan, yağışın yaxınlaşmasının əlamətidir. Başqa bir nümunə: "Onun üzündəki qəm nişanəsi hamını narahat etdi." bu cümlədə isə nişan, kədərin ifadəsidir.

2. Əsər, iz: Bir şeyin keçmiş varlığının və ya təsirinin qalıqları, izləri. Məsələn, "Əsgərlərin keçdiyi yerdə at izləri, nişanları qalıb." burada nişan, atların keçdiyinin izidir. Yaxud, "Qədim şəhərin nişanları indi də görünür." bu cümlədə isə nişan, qədim şəhərin qalıqları, tarixi əsərləridir.

3. Nişan (əşya): Bəzən, konkret bir əşyanı ifadə edə bilir. Məsələn, "Toy nişanı", "sevgi nişanı" kimi ifadələrdə nişan, sevgi və ya nişanlanmanın simvolu olan bir əşyadır (üzük, qolbaq və s.).

Vidadi misalında: M.V. Vidadi şeirindəki "şəklü-nişanı" ifadəsi isə "şəkli və əlamətləri" mənasını verir. Xəstənin əvvəlki sağlam halının nişanları, əlamətləri, görünüşünün əksi olaraq işlənir.

Qeyd edək ki, "nişan" sözü bəzən "işarə" sözü ilə sinonim kimi işlənə bilsə də, hər iki sözün məna çalarları arasında incə fərqlər mövcuddur. "İşarə" daha çox qısa, aydın və konkret bir göstəricini ifadə edərkən, "nişan" daha geniş mənada, əlamət, iz, əsər kimi mənaları da ehtiva edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz