izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Noxuddan sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir kulinariya terminidir. Lüğətlərdə sadəcə "noxud, su və azacıq ət qarışığı olan sulu xörək; noxud şorbası" kimi izah edilməsinə baxmayaraq, mənası daha zəngin və çoxşaxəlidir. Əslində, "noxuddan" yalnız noxud, su və ətdən ibarət sadə bir şorba deyil, müxtəlif əlavələrlə (göyərti, ədviyyat, yağ və s.) zənginləşdirilə bilən, regional variantlara malik geniş bir xörək kateqoriyasını təmsil edir.

Etimoloji baxımdan "noxuddan" sözü "noxud" sözündən törəmişdir. "-dan" şəkilçisi isə məlum olduğu kimi, maddənin adından xörəyin adını əmələ gətirir (məsələn, düyüdən, əridən, kəpəkdən və s.). Bu, xörəyin əsas tərkib hissəsinin noxud olduğunu göstərir.

Müxtəlif regionlarda "noxuddan"ın tərkibi və hazırlanma üsulu fərqlənə bilər. Məsələn, bəzi bölgələrdə ət əvəzinə toyuq, quzu və ya mal əti istifadə edilə bilər, bəzi variantlarda isə tamamilə ətsiz, vegetarian formada hazırlanır. Göyərti kimi isə şüyüd, cəfəri, kəklikotu və s. əlavə oluna bilər. Ədviyyatlar da müxtəlif ola bilər: istiot, kimyon, zirinc və s. Həmçinin, xörəyin qatı və ya sululuğu da hazırlayanın seçimindən asılıdır. Bəzi variantlarda noxud əvvəlcədən bişirilir, bəzilərində isə birbaşa qazana əlavə olunur. Nəticədə, "noxuddan" adı altında çox müxtəlif dad və görünüşə malik xörəklər yaranır.

Cümlə içərisində "noxuddan" sözü müxtəlif kontekstlərdə istifadə edilə bilər: "Ana bu gün dadlı noxuddan bişirmişdi.", "Qış aylarında isti noxuddan əla qidadır.", "Restoranda ətsiz noxuddan sifariş etdim." bu cümlələrdə sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəqiqləşir. Beləliklə, "noxuddan" sözü sadə bir şorbadan daha çox, zəngin bir mədəni və kulinariya irsini əks etdirən bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz